མཆདོ་བ དོ།

༆ ཡེ་ནས་ མ་དག་ཡ་ེཤེས་ཆོས་ ་དང་།། མཚན་དཔེ་ཡོངས་ཚོགས་ལོངས་ ོད་ ོགས་པའི་ །། ་ཚོགས་ ལ་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི།། ་ག མ་ ལ་བ་ ས་དང་བཅས་ལ་འ ད།།

ཁ་བཞི་ ོངས་འདརི་ ་ ལ་མ ་ཆེན་ཞབས།། ལ་འདིར་ ང་གིས་མངགས་བཞིན་མཛད་པའི་མཐའ།། ནམ་ཡང་མི་བ ེད་འ ག་མི་མགྲིན་གཅིག་གིས།། ་ ིན་བསམ་ལས་འདས་པའི་དད་ ག་བ ེགས།།

ལ་འདིར་ ན་པའི་ཆོས་ དི་བཟང་པོའི་ག ང་།། མངའ་འབངས་ཡོངས་ཀྱི་ཕན་བདེ་ བས་ཆེན་ །། ོང་བར་མཛད་པའི་ ེ་ ིད་མཆོག་ མས་དང་།། བ ད་འཛིན་དབང་ ག་རིམ་པ་ ག་གི་གནས།།

མངའ་འབངས་ཡོངས་ལ་བདེ་ ིད་འ ང་བའི་ཐབས།། ངོ་མཚར་ ིད་དོན་ཚགོས་པའི་ ོན་ཤིང་ལས།། ོགས་ ང་མེད་པའི་འ ས་ ་འཚོ་བའི་ ིར།། ི་ ོམས་མ་ད ལ་དེབ་འདི་བ ན་པར་ །།

དཀར་ཆག། ངོ་ ོད། ........................................................................................................ 1 ལེ ་ ༡ པ། ................................................................................................ 2 ོན་བ ོད། .................................................................................................. 2

མཚན་དོན་ འགོ་འ གས་ ོར་འ ག་ དེ་ལས་ཁྱབ་ཚད། ............................................... 2  ངེས་ཚིག། ............................................................................................................ 2  ལེ ་ ༢ པ། ............................................................................................... 6 མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ། ....................................................................... 6 གནད་དོན། ................................................................................................... 6 འཛིན་ ོང་། ........................................................................................................ 7  ཟད་གྲོན་གྱི་མཐོ་ཚད་བཟོ་ནིའི་དབང་ཆ། ....................................................................... 7  མ་ད ལ་མ ན་ ེན། ............................................................................................ 7  ེ་ཚན་གཞི་འ གས། ............................................................................................. 8  ེ་ཚན་གྱི་ ་ ོ། ..................................................................................................... 8 

ལེ ་ ༣ པ། ............................................................................................... 11 འོས་འབབ་ཚད་གཞི། ...................................................................................... 11 ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའི་འདེམས་ངོ་ ་ ་ མ་ད ལ་གྱི་འོས་འབབ་ཚད་གཞི། ........................ 11  ིད་དོན་ཚགོས་པ་ ་ ་ མ་ད ལ་འོས་འབབ་ཚད་གཞི། ................................................ 12  ལ་ཡོངས་ཚོགས་འ འི་འདེམས་ངོ་ ་ ་ མ་ད ལ་གྱི་འོས་འབབ་ཚད་གཞི། ...................... 13 

གཅིག

འདེམས་ངའོི་ཚབ་མ་བ གས་ནི། .............................................................................. 13  ཁྱད་ཆོས་ཀྱ་ིཚད་གཞི་ལས་འགལ་བ། ......................................................................... 15  ལ་ཡོངས་འོས་འདེམས་ཀྱི་ཟད་གྲོན་གཏང་ནི། ............................................................. 15 ལེ ་ ༤ པ། .............................................................................................. 16 མ་ད ལ་བགོ་བཀྲམ། ...................................................................................... 16 མ་ད ལ་གྱི་ ོན་ སི། ........................................................................................... 16  བགོ་བཀྲམ་གྱི་ ས་ཚོད། ......................................................................................... 16  བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ ག་ ས། ......................................................................... 17  མ་ད ལ་བགོ་བཀྲམ་འབད་ནི་མེདཔ། ........................................................................ 18  མ་ད ལ་བ ་ལེན་བཀག་དམ། ................................................................................ 19  ལེ ་ ༥ པ། .............................................................................................. 20 ིས་ཁྐྲ། ..................................................................................................... 20 བ ལ་བ གས་ སི་ཁྐྲ། ......................................................................................... 20  ཟད་གྲོན་གཏང་ཐངས། ........................................................................................... 20  ལེ ་ ༦ པ། .............................................................................................. 22 མ་ད ལ་གྱི་ཚད། .......................................................................................... 22 མ་ད ལ་བགོ་བཀྲམ་གྱི་མཐོ་ཚད། ............................................................................ 22  ཟད་ ིས་ཀྱི་མཐོ་ཚད། ........................................................................................... 22 

གཉིས

ལེ ་ ༧ པ། ............................................................................................. 26 ཞལ་འདེབས། .............................................................................................. 26 མཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ ་ལས་ཞལ་འདེབས། ..................................................... 26  ཞལ་འདེབས་ཀྱི་གསལ་བ གས་། ............................................................................ 28  ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ ་ ་བདནེ་ད ད། ........................................................... 28  ལེ ་ ༨ པ། .............................................................................................. 29 བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་གྱི་ཉེར་ ོད། .................................................................. 29 གཏང་ཆོག་པའི་ཟད་གྲོན། ...................................................................................... 29  གྲོགས་རམ། ....................................................................................................... 30  ིས་ཐོའི་ད ལ་ དོ། ........................................................................................... 32  ལེ ་ ༩ པ། .............................................................................................. 33 ཟད་གྲོན་གྱི་ཚད་གཞི། ..................................................................................... 33 དབང་ཆ། .......................................................................................................... 33  གཏང་མ་ཆོག་པའི་ཟད་གྲོན་། .................................................................................. 33  ལེ ་ ༡༠ པ། ............................................................................................ 35 ཉོགས་བཤད། .............................................................................................. 35 ཉོགས་བཤད་ཀྱི་ནང་དོན། ...................................................................................... 35  ཉོགས་བཤད་ ་དང་ལེན་། ..................................................................................... 36  མཐོ་ག གས། .................................................................................................... 37 

ག མ

ཞིབ་ད ད། ....................................................................................................... 37  བ ར་ ོད་ཀྱི་ ་ འོི་རིམ་པ། ................................................................................. 38  ལེ ་ ༡༡ པ། ............................................................................................ 40 འཛིན་ཐོ་བཞག་ཐངས་དང་ ན་ ་བཀོད་ཐངས། ...................................................... 40 ཐ་དད་ཀྱི་འཛིན་ཐོ། .............................................................................................. 40  ལོ་བ ར་ ིས་ཁྐྲ།................................................................................................ 41  བཙག་འ འི་ཟད་ ིས་ཀྱི་ ན་ ། ............................................................................ 42  མི་དམངས་བ ག་ཞིབ། ......................................................................................... 42  ལེ ་ ༡༢ པ། ........................................................................................... 45 ིས་ཞིབ། .................................................................................................. 45 ིས་ཞིབ་དང་བ ག་ད ད། .................................................................................... 45  ས་གནས་ཁར་གྱི་ ། ............................................................................................ 45  ོད་ ོགས། ....................................................................................................... 46  ཐོག་མའི་ ིས་ཞིབ་ ན་ ། ................................................................................... 47  ཐོག་མའི་ ིས་ཞིབ་ ན་ འི་ནང་དོན། ...................................................................... 47  མཐའ་ད ད་ ན་ ། ............................................................................................ 48  ལེ ་ ༡༣ པ། ............................................................................................ 49 ན་ ོད་ མ་གཞག། ..................................................................................... 49

མ་ཆོག་པའ་ི ་ ོད། ............................................................................................. 49 

བཞི

དང་ལེན་གྱི་ད ེ་བ། ............................................................................................... 50  ལེ ་ ༡༤ པ། ............................................................................................ 51 ིར་བཏང་གནད་དནོ། ..................................................................................... 51 ིན་འགྲུལ་བཀག་དམ། ......................................................................................... 51 

ཡངས་ཆག་ཡདོ་པའི་ཟད་གྲོན། ................................................................................ 52  ི་ ལ་གྲོགས་རམ་བཀག་དམ། .............................................................................. 52  ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ ་འཁྐྲི་བ། ................................................................. 53  འབད་མ་ཆོག་པའ་ིལས་དོན། .................................................................................. 53  མངོན་ གས་ཀྱི་ཁྐྲི་འགན། ..................................................................................... 53  ཚབས་ཆེ་ ང་། ................................................................................................... 53  བཅའ་ཡིག་བཟོ་ནའིི་དབང་ཆ། ................................................................................. 54  མཉམ་ གས་དབང་ཚད། ...................................................................................... 54  འ ི་ ོན། .......................................................................................................... 55 ཚིག་དོན་གྱི་དབང་ཚད། .................................................................................... 55

1

འ ག་ག་ིམ་ིདམངས་བཙག་འ འ་ིམ་ད ལ་བཅའ་ཁྐྲམིས་ ༢༠༠༨ ཅན་མ།

ང་ོ དོ། དེ་ཡང་ འ ག་ག་ི ་ཁྐྲིམས་ཆནེ་མོ་༢༠༠༨ ཅན་མའ་ི ་ཚན་༡༦ པ་དང་འཁྐྲིལ་ ི་ཚགོས་ཀྱི་ བཙག་འ ་ ་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་དང་འ ེལ་བའི་གཞན་ཟད་གྲོན་གང་ ང་ ་ མ་ ད ལ་ ་ག ང་གསི་གནང་ནི་དང་ དེ་གི་བགོ་བཀྲམ་ ་ ཆགས་ ང་ ོགས་རིས་ཅན་གྱི་ མ་ གཞག་གི་དབང་ ་མི་ ང་ནི་ དེ་ལས་ ་ཁྐྲིམས་ཆེན་མོའི་ ་ཚན་༢༢ པའི་ ་དོན་༡༦ པ་དང་ ་ ཚན་༢༣ པའི་ ་དོན་༧ ་དང་འཁྐྲིལ་ གནད་དོན་དེ་ ་མཚམས་འཛནི་འབད་ནི་དོན་ལས་ རང་ གས་གནམ་ལོ་ས་ཕོ་ ི་ལོ་ ་༥ པ་ ལ་མའི་ཚེས་༢༦ འམ་ ི་ལོ་༢༠༠༨ ་༧ པའི་ ཚེས་༢༨ ་ འ ག་གི་ ི་ཚོགས་དང་པ་འཚགོས་ བས་ འ ག་གི་མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ ད ལ་བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ ཆ་འཇོག་གྲུབ་ཨིན།

2

ལེ ་ ༡ པ། ནོ་བ དོ།

མཚན་དནོ་ འག་ོའ གས་ རོ་འ ག་ ད་ེལས་ཁྱབ་ཚད། ༡ བཅའ་ཁྐྲིམས་འད།ི

ཀ༽ འ ག་གི་མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་བཅའ་ཁྐྲིམས་ ི་ལོ་༢༠༠༨ ཅན་ མ་ཟེར་བ ོད་དག།ོ

ཁ༽ འ ག་ ལ་ཁབ་མཐའ་ད ས་མེད་པར་ཁྱབ་ནི། ག༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ རང་ གས་གནམ་ལོ་ས་ཕོ་ ི་ལོ་ ་༦ པའི་ཚེས༡༡ འམ་

ི་ལོ་༢༠༠༨ ་༨ པའི་ཚེས་༡༢ ལས་ ཁྱབ་དབང་གི་ཆ་གནས་གྲུབ་ཨནི།

ངསེ་ཚགི། ༢ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ནང་ ལོགས་ ་འབད་བཀོད་དེ་ཡདོ་ན་མ་གཏོགས་ དེ་མིན།

ཀ༽ “བཅའ་ཁྐྲིམས་” ཟེར་མི་འདི་ འ ག་གི་མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་ བཅའ་ཁྐྲིམས་ ་ག།ོ

3

ཁ༽ “གཞི་ ེན་ད ལ་བ ོམས” ཟེར་མི་འདི་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ འགོ་ ཐོག་བཙག་འ འི་དོན་ལས་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་ ་ ་བགོ་བཀྲམ་འབད་བའི་མ་ ད ལ་དང་ ཡང་ན་ ལ་ཡོངས་ཚགོས་འ འི་ ིར་བཏང་བཙག་འ ་དང་ ལ་ ཡོངས་ཚོགས་ ེ་གི་དོན་ ་ཨིན་པ་ཅིན་ འདེམས་ངོ་ ་ ་བགོ་བཀྲམ་འབད་བའི་ མ་ད ལ་གྱི་བ ོམས་ ་ག།ོ

ག༽ “ཞལ་འདེབས་” ཟེར་མི་འདི་ ིད་དོན་ཚགོས་པའི་ནང་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ འ ས་མི་ཅིག་གིས་ ད ལ་ ང་འབད་ ོད་མི་ ་ག།ོ

ང༽ “ ེ་ཚན་” ཟེར་མི་འདི་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ག་ིལེ ༢ པའི་དནོ་ཚན་༡༠ དང་ འཁྐྲིལ་ གཞི་བ གས་འབད་ཡོད་པའི་ མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་ ེ་ ཚན་ ་ག།ོ

ཅ༽ “བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་” ཟེར་མི་འདི་ འ ག་གི་བཙག་འ འི་བཅའ་ ཁྐྲིམས་ ་གོ་།

ཆ༽ “བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་” ཟེར་མི་འདི་ འ ག་གི་བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ་ག།ོ ཇ༽ “བཙག་འ འི་ཟད་གྲོན” ཟེར་མི་འདི་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ བཙག་

འ འི་བ ་འ ིན་གྱི་ཚེས་གྲངས་ལས་ གྲུབ་འ ས་མ་བཏོན་ ན་གྱི་ནང་འཁོད་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་དོན་ ་བཏང་ཡོད་པ་ ཡང་ན་ གནང་བ་ ོད་ཡོད་ པའི་ཟད་གྲོན་ ་ ་གོ།

4

ཉ༽ “ཁྐྲོམ་ཁའི་འོས་འབབ་གོངཚད” ཟེར་མི་འད་ི ས་ ན་ཁྐྲོམ་གྱི་གནས་ ངས་ དང་འཁྐྲིལ་ ཆ་འ ་བའི་ཅ་ཆས་གཞན་ ་ ་གཞི་བཞག་ ེ་བཟོ་བའི་ འ ་མཉམ་ དང་ ང་བདེན་ དེ་ལས་ ཁེ་འབབ་དང་ ངས་གསལ་ཅན་གྱི་གོང་ཚད་ ་ག།ོ

ཏ༽ “མ་ད ལ་” ཟེར་མི་འདི་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ ོད་ཡོད་པའི་ མི་ དམངས་བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ ་གོ།

ཐ༽ “ ིར་བཏང་བཙག་འ ་” ཟེར་མི་འདི་ ལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁོངས་ཡོངས་ལས་ འགོ་ཐོག་བཙག་འ འི་ བས་ ཚོགས་ ན་མཐོ་ཤོས་དང་ དེ་འོག་གི་མཐོ་ཤོས་ ཐོབ་མི་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ དི་དནོ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་འདེམས་ང་ོ ་ ལ་ ཡོངས་ཚོགས་འ འི་འདེམས་ཁྐྲི་དོན་ ་ བཅའ་མརགཏོགས་ནི་དང་ དོ་འགྲན་ འབད་ནི་ ་འོས་འབབ་ཡོད་པའི་གསལ་ གས་འབད་དེ་ཡོད་པའི་བཙག་འ ་ ་གོ།

ད༽ “བ ན་འཚེར” ཟེར་མི་འད་ི མི་ཅིག་ཁངོ་ཁྐྲོ་ལང་བ ག་ནའིི་དནོ་ ་འབད་ ཡོདཔ་དང་ ཁྐྲིམས་མ ན་གྱི་དམིགས་ ལ་གང་ ང་ ་ཡང་ཕན་ཐོགས་མདེ་པའི་ ་ ་གོ།

ན༽ “ ་ཁག་ད ེ་ན་ི” ཟེར་མི་འདི་ ཞལ་འདེབས་ཐོབ་མ་ིདང་ ཡང་ན་ ཟད་ ིས་ ་ སོ་སོ་ ཁ་ད ེ་ ེ་བཞག་མི་ ་ག།ོ

པ༽ “ཏི་ ་མིན་པའི་ཞལ་འདེབས་” ཟེར་མི་འདི་ ིད་དནོ་ཚོགས་པ་ཅིག་ནང་ ཐོ་ བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ཅིག་གིས་ མ་ད ལ་མེན་པར་ གཞན་ཅ་ཆས་ཀྱི་ རིགས་དང་ ཡང་ན་ ཞབས་ཏགོ་གི་ཞལ་འདེབས་ ་ག།ོ

5

ཕ༽ “ཚོགས་པ་” ཟེར་མི་འདི་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ ིད་ དོན་ཚོགས་པ་ཅིག་ ་གོ།

བ༽ “འགོ་ཐོག་བཙག་འ ་” ཟེར་མི་འདི་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་ཆ་ མཉམ་གྱིས་ བཅའ་མར་གཏགོས་ཏེ་དོ་འགྲན་འབད་ཆོག་པའི་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ འ ་གི་བཙག་འ ་ ་གོ།

མ༽ “ཁྱད་ཆོས་ཚང་བའ་ིའདེམས་ངོ་” ཟེར་མི་འདི་ གདམ་ངོའི་ངོས་ལེན་ ལ་མ ན་ འབད་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱསི་ ངོས་ལེན་གྲུབ་པའི་མི་ངོ་ཅིག་ ་ག།ོ

ཙ༽ ལོགས་ ་བཀོད་ཡོདན་མ་གཏགོས་ དེ་མིན་གཅིག་ཚགི་གི་ཚིག་དོན་དེ་མང་ཚིག་ ་ ཡང་གོ་ནི་དང་ མང་ཚིག་ག་ིཚིག་དོན་དེ་ གཅིག་ཚིག་ ་ཡང་གོ་དག།ོ

6

ལེ ་ ༢ པ། མ་ིདམངས་བཙག་འ འ་ིམ་ད ལ།

༣ མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་ཅགི་གཞི་བ གས་འབད་དགོཔ་ད་ེནང་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ འོས་འབབ་དང་བ ན་ ལོ་བ ར་བཞིན་ ་ མི་དམངས་བཙག་འ འི་

མ་ད ལ་ནང་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་དང་ འདེམས་ངོ་ ་གིས་ ི་ ཚོགས་ཀྱི་བཙག་འ འི་ནང་ བཅའ་མར་གཏོགས་ནའིི་དོན་ལས་ མ་ད ལ་ ིན་ཐབས་ ་ བ གས་དགོ།

༤ ས་གནས་ག ང་གི་འདེམས་ངོ་ ་གི་དནོ་ ་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་དེ་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ལས་མི་ཐོབ།

གནད་དནོ། ༥ ི་ཚོགས་ཀྱི་བཙག་འ འི་དོན་ ་ ག ང་གིས་མ་ད ལ་ ོགས་རིས་མེད་པར་གནང་ཐོག་

ལས་ མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་གཞི་བ གས་འབད་དགོ་པའ་ིགནད་དོན་འདི་ ཡང་། ཀ༽ ཁྱད་ཆོས་ཚང་མི་དང་ དང་འདོད་ཅན་གྱི་འདེམས་ང་ོ དེ་ལས་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་

དི་དོན་ཚགོས་པ་ཆ་མཉམ་གྱིས་ འ ་མཉམ་འབད་བཅའ་མར་གཏོགས་ གསཔ་ ངེས་བདེན་བཟོ་ནི་དང་།

7

ཁ༽ བཙག་འ ་ ་ ཏ་ི ་གི་ ས་ གས་དབང་ ་ཐལ་ནི་ལས་བཀག་ནི་དང་ དོགས་ པ་ཅན་གྱི་འ ང་ས་ ་ལས་ ིད་དོན་གྱི་དོ་འགྲན་ནང་ མཚམས་འཛིན་མདེ་པའི་ མ་ད ལ་ ་ འོང་ནི་ལས་བཀག་ཐབས་འབད་ནི།

ག༽ བཙག་འ ་དང་ ལ་ཡོངས་འོས་འདམེས་ ་ ངས་གསལ་དང་རང་མོས་དང་ མ་དག་གི་ ོ་ལས་ འགོ་འ ེན་འཐབ་ནིའི་དོན་ །

འཛནི་ ངོ་། ༦ མ་ད ལ་དེ་གི་ ིར་བཏང་འཛིན་ ོང་གི་ ་འགན་འདི་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ་ཕགོཔ་

ཨིན།

ཟད་གྲནོ་གྱ་ིམཐ་ོཚད་བཟ་ོནའི་ིདབང་ཆ། ༧ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ི་ཚོགས་དང་ས་གནས་ག ང་གི་བཙག་འ འི་དོན་ ་ ིད་

དོན་ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གསི་ ཟད་གྲོན་གཏང་ནི་གི་ཚད་གཞི་དེ་ ས་དང་ ས་ ཚོད་ ་བཟ་ོདག།ོ

མ་ད ལ་མ ན་ ནེ། ༨ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱསི་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་དོན་ ་དགོ་པའི་ ལོ་བ ར་མ་

ད ལ་གྱི་ ོན་ སི་ཅིག་བཏོན་ཏེ་ ི་ཚོགས་ ་ ལ་དགོ།

8

༩ ི་ཚོགས་ཀྱིས་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་གི་དོན་ཚན་༨ པའི་གྲོས་ འདེབས་ཀྱི་ད ལ་བ ོམས་ ོན་ ིས་ ལ་ཡོད་མི་དེ་ ཚོགས་ཐེངས་དེ་གི་ བས་ ་རང་ ར་བཅོས་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ ཆ་འཇོག་མཛད་ཐོག་ལས་ གནང་བ་འགྲུབ་དགོ།

་ེཚན་གཞ་ིའ གས། ༡༠ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ན་ཚོགས་ཀྱི་ ང་ཆེན་ཡིག་ཚང་འོག་ ་ གཤམ་འཁོད་

འགན་ཁུར་ཡོད་པའི་ མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་ ེ་ཚན་ཅིག་ གཞི་བ གས་ འབད་དག།ོ ཀ༽ ི་ཚོགས་དང་འ ལེ་བའི་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་ཟད་གྲོན་ད་ེ ་འཛིན་

ོང་འཐབ་ནི་ བགོ་བཀྲམ་འབད་ནི་ ་ ོག་འབད་ནི་ དེ་ལས་བ ག་ཞིབ་འབད་ ནི།

ཁ༽ ས་གནས་ག ང་གི་བཙག་འ ་དང་འ ེལ་བའི་བ ལ་བ གས་ཟད་གྲོན་ཆ་མཉམ་ ་ ་ ོག་འབད་ནི།

ག༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་ནང་འཁོད་ ར་ ིད་དོན་ཚགོས་པའི་ ིས་ཁྐྲ་ ་ ་ ོག་ འབད་ནི།

་ེཚན་གྱ་ི ་ །ོ ༡༡ ེ་ཚན་དེ་གིས་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ལས་ མི་དམངས་བཙག་འ འི་མ་ད ལ་དང་

འ ེལ་བའི་གནད་དོན་ཆ་མཉམ་གྱི་ ན་ ་ ལ་ཏེ་ དགོས་མཁོ་དང་བ ན་པའི་གནང་བ་ ་ ལེན་དགོ།

9

༡༢ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ བཙག་འ འི་ཁྱབ་ གས་འབད་བའི་ ལ་ ་ ེ་ཚན་འདི་ གིས་ བཙག་འ ་ནང་དོ་འགྲན་འབད་མི་ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ ་ ་མ་ད ལ་ ནང་ལས་ མ་ད ལ་ཐོབ་ཚད་ཀྱ་ིབ ་འ ིན་ ེལ་དགོ།

༡༣ ེ་ཚན་གྱསི་ དེའི་ ་ ་ོལག་ལེན་འཐབ་ བས་ འ ེལ་ཡོད་གནད་དནོ་དང་ གནས་ ངས་ ་གི་ འསོ་འབབ་བ ་དགཔོ་དང་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་ནང་བཀོད་དེ་ཡདོ་

པའི་ ་ ོ་ ་ ་གནས་དག།ོ ༡༤ ེ་ཚན་གྱིས།

ཀ༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་དང་འཁྐྲིལ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ་ ལ་བའི་ ཡིག་ཆས་ཆ་ མཉམ་ ་ད ེ་ཞིབ་འབད་དགོ།

ཁ༽ ཐོ་ཡིག་བཞག་ཐངས་དང་ ན་ ་བཀོད་ཐངས་ ་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་དང་ འཁྐྲིལ་ ་ བས་བདེ་ཏོག་ཏོ་འབད་གཞི་བ གས་འབད་ཐབས་ ་ གྲ་ ིག་འབད་ དེ་ བཀོད་ ་ ་པར་བ ན་འབད་དགོ།

ག༽ ལོ་བ ར་བཞིན་ ་ ེ་ཚན་འདི་གི་ལས་རིམ་ ཁྐྲིམས་ གས་དང་བདག་ ོང་ ཡང་ན་ མ་ད ལ་བགོ་བཀྲམ་ཚད་གཞི་དང་ ཏི་ ་གི་ ིས་ཁྐྲ་བཞག་ཐངས་ ་ ་ བ ར་བཅོས་ར་ེའབད་དགོཔ་ཡོད་པ་ཅིན་ དེ་གི་གྲོས་འདེབས་ ་གི་ ན་ ་ ལ་ དགོ།

10

ང༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་གི་དགོངས་དོན་ ར་ ལ་ཡོད་མི་ འདེམས་ངོ་དང་ཚགོས་པ་ ་ གི་ བཙག་འ འི་ཟད་གྲནོ་དང་ ད ལ་བ ོམས་ ིས་ཐོ་ ་ ་ བ ག་ཞིབ་ འབད་དགོ།

ཅ༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་གི་དགོངས་དོན་ ་ལག་ལེན་འཐབ་བ ག་དགོ།

11

ལེ ་ ༣ པ། འསོ་འབབ་ཚད་གཞ།ི

ལ་ཡངོས་ཚགོས་ འེ་ིའདམེས་ང་ོ ་ ་ མ་ད ལ་གྱ་ིའསོ་འབབ་ཚད་གཞ།ི ༡༥ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའི་བཙག་འ འི་ བས་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ འེི་འདམེས་ངོ་ཅིག་གིས་

གལ་ ིད་ ཁོ/མོ་རའི་གདམ་ངོ་འདི་ ལ་མ ན་གྱིས་ཆ་འཇགོ་གྲུབ་པ་ཅནི་ དེ་ ་གཞི་ ེན་ད ལ་བ ོམ་གྱི་མ་ད ལ་ཐོབ་ནིའི་འོས་འབབ་ཡོད།

༡༦ ེད་འོག་རེ་རེ་དང་ ེད་འོག་ཅིག་གི་ཆ་ཤས་ ་མ་ ད་པའི་ ོང་ཁག་ཁྐྲམོ་ ེ་ ་ ལ་ ཡོངས་ཚོགས་ འེི་བཙག་འ ་གི་དོན་ ་ འདེམས་ངོ་རེ་རེ་གདམ་ངོ་བཏནོ་ཆོག་པའ་ིཐོབ་ ལམ་ཡོད།

༡༧ འ ག་གི་ ་ཁྐྲིམས་ཆེན་མོ་དང་འཁྐྲིལ་ བཙག་འ ་འགོ་དང་པ་འགོ་འ ནེ་འཐབ་ཞིནམ་ ལས་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ འེི་བཙག་འ ་ནང་དོ་འགྲན་འབད་ནའིི་དོན་ལས་ གདམ་ངོ་ བཏོན་ཡོད་པའ་ིའདམེས་ངོ་ ་ ཁྱད་ཆོས་ཚང་བའི་འདམེས་ངོ་གཞན་ ་གསི་ཐོབ་མི་གཞི་ ེན་ད ལ་བ ོམ་ ཡང་ན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱསི་ ས་དང་ ས་ཚདོ་ ་ མཐོ་ཚད་ བཟོ་ ེ་ཡོད་མི་དང་འ ་མཉམ་ཐོབ།

༡༨ མ་ད ལ་གྱི་དོན་ ་ ་ཡིག་ ལ་བའི་ བས་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་ འདེམས་ངོ་འབད་ ངོས་ལེན་གྲུབ་པའི་ཡི་གུ་གི་འ ་ཅིག་མཉམ་ གས་འབད་དགོ།

12

དི་དནོ་ཚགོས་པ་ ་ ་ མ་ད ལ་འསོ་འབབ་ཚད་གཞ།ི ༡༩ ཚོགས་པ་ཅིག་གིས་ ོང་ཁག་༢༠ ཆ་མཉམ་ནང་ ་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་འ འི་དོན་ལས་

འགོ་ཐོག་བཙག་འ ་ནང་ དོ་འགྲན་འབད་ནའིི་དོན་ ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་ཡོད་པ་ཅིན་ ལ་ ཡོངས་ཚོགས་འ འི་བཙག་འ འི་ བས་ མ་ད ལ་ཐོབ་ནིའི་འོས་འབབ་ཡོད།

༢༠ ཚོགས་པ་ཅིག་གསི་ དེའི་ ་གངོ་གི་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་འ འི་འགོ་ཐོག་བཙག་འ ་ནང་ ཆ་འཇོག་ཅན་གྱི་ཚགོས་ ན་ ་གི་གྲལ་ལས་ ང་ཤོས་ ་ད ་༡༠ ཐོབ་ ེ་ཡོད་པ་ཅིན་ མ་ད ལ་ཐོབ་ནིའི་འོས་འབབ་ཡདོ།

༢༡ ལ་ཡོངས་ཚོགས་འ འི་བཙག་འ ་ནང་ འགོ་ཐོག་དོ་འགྲན་འབད་ནིའ་ི དམིགས་དོན་ ཡོད་མིའི་ ཚོགས་པ་ཅིག་གིས་ ཁྱད་ཆོས་ཚང་བའི་ དི་དོན་ཚོགས་པ་གཞན་ ་ག་ིཐོབ་མི་ གཞི་ ེན་ད ལ་བ ོམས་དང་ འ ་མཉམ་ཐོབ།

༢༢ མ་ད ལ་གྱི་དོན་ ་ ་ཡིག་བ གས་པའི་ བས་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ ིན་མི་ ིད་དོན་ཚགོས་པ་འབད་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ལག་ཁྱེར་གྱི་འ ་ཅིག་དང་ བཙག་འ འི་

བཅའ་ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་འ འི་བཙག་འ ་ནང་ བཅའ་མར་ གཏོགས་ནི་ཨིན་པའི་ དོ་འགྲན་ཁས་ལེན་ཡི་གུ་འདི་ མཉམ་ གས་འབད་དགོ།

13

ལ་ཡངོས་ཚགོས་འ འ་ིའདམེས་ང་ོ ་ ་ མ་ད ལ་གྱ་ིའསོ་འབབ་ཚད་གཞ།ི ༢༣ ལ་ཡོངས་ཚོགས་འ འི་འདེམས་ངོ་ཅིག་ ིར་བཏང་བཙག་འ ་ནང་ གདམ་ངོ་འབད་

བཏོན་ཡོད་མི་ ་ ལ་མ ན་གྱི་ཆ་འཇོག་དང་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་དེའི་ངོ་ ོར་ ཡོད་པ་ཅིན་ ཁྱད་ཡོན་ཚང་བའི་འདམེས་ངོ་གིས་ ཐོབ་དགོ་པའི་གཞི་ ེན་ད ལ་བ ོམས་ དང་འ ་མཉམ་གྱི་ད ལ་བ ོམས་ཅིག་ཐོབ།

འདམེས་ངའོ་ིཚབ་མ་བ གས་ན།ི ༢༤ ིར་བཏང་བཙག་འ ་དང་ ཡང་ན་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའ་ིབཙག་འ ་འགོ་འ ེན་མ་

འཐབ་པའི་ཧེ་མ་ལས་ འདེམས་ངོ་ཅིག་ ་ ཚེ་འདས་ ཡང་ན་ ཆ་གནས་མ་གྲུབ་པ་ ཆ་ མེད་སོང་བ་ ཡང་ན་ གདམ་ངོ་ལས་ ིར་བཏོན་འབད་བའི་ ལ་ ་ བཙག་འ འི་བཅའ་ ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་ འདེམས་ངོའི་ཚབ་མ་གཞན་བ གས་ཏེ་ཡདོ་མི་དེ་གསི་ བཅའ་ ཁྐྲིམས་འདི་ག་ིའོག་ ་ཡོད་པའ་ིདགོངས་དོན་དང་ འདི་འོག་བ མས་པའི་ བཅའ་ཡིག་ དང་ ིགས་གཞི་ཆ་མཉམ་ ་གནས་དགོ།

༢༥ ིར་བཏང་བཙག་འ ་དང་ ཡང་ན་ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའ་ིབཙག་འ ་འགོ་འ ེན་མ་ འཐབ་པའི་ཧེ་མ་ལས་ ཆ་གནས་མ་གྲུབ་པ་ ཡང་ན་ ཆ་མེད་བཏང་བ་ ཚེ་ལས་འདས་པ་ ིར་བཏོན་ཡོད་པའ་ིའདེམས་ངའོི་མིང་ཐོག་ཡོད་མི་ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་གྱི་ ིས་ཁྐྲའི་ ཨང་དེ་ བཀག་ ེ་བཞག་དགོཔ་ ེ་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ འ ེལ་ཡོད་ད ལ་ཁང་ ་ ཡིག་ཐོག་གི་བ ་འ ིན་ ེལ་དགོ།

14

ཨིན་ ང་ ཆ་གནས་མ་གྲུབ་པ་ ཡང་ན་ ཆ་མེད་བཏང་ནིའ་ིཐད་ འདེམས་ངོ་ ་ ིན་ཡོད་ པའི་མ་ད ལ་དེ་ ག ང་བཞེས་དང་ད ལ་ཚབ་ལོག་ ིལ་ ་བ གས་དགོ་པའི་བཀོད་ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ནི་དགོ།

༢༦ འདེམས་ངའོི་ཚབ་མ་དེ་གིས་ ཁོ/མོ་རའི་གདམ་ངོ་ཐོ་བཀོད་འབད་བའི་ བས་ མ་ད ལ་ གྱི་དོན་ ་ ་ཡིག་བ གས་དགོ།

༢༧ ེ་ཚན་གྱིས་ འདམེས་ངོའ་ིཚབ་མ་ ་མ་ད ལ་དེ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ གདམ་ ངོ་ ེ་ཆ་འཇོག་འགྲུབ་པའི་ ལ་ ་ ངམ་ཅིག་ ོད་དག།ོ

༢༨ དོན་ཚན་༢༤ དང་འཁྐྲིལ་ཚབ་བ གས་ཡོད་པའི་ འདེམས་ངའོི་བ ལ་བ གས་ཀྱི་མ་ ད ལ་ ཧེ་མ་ལས་ ོད་དེ་ཡོད་པ་ཅནི་ ིས་ཁྐྲ་དེ་ འདེམས་ངའོི་ཚབ་མ་ ་ ོ་བ ད་ འབད་དགོཔ་དང་ འདེམས་ངོའི་ཚབ་མ་དེ་ ་ མ་ད ལ་ཡོངས་བ ོམས་ཀྱི་ཐོབ་ལམ་དང་ འདེམས་ངོ་ལས་ སི་ཁྐྲ་ ོ་བ ད་འབད་བའི་ཡོངས་བ ོམས་ལས་ ཆད་ ས་ ང་བའི་མ་ ད ལ་ཁ་ ོང་ ་ ཐོབ་ནིའི་འོས་འབབ་ཡོད། ཨིན་ ང་དནོ་ཚན་༢༦ ནང་གི་འདེམས་ངོའི་ཚབ་མ་དེ་གསི་ མ་ད ལ་གྱི་ ་ཡིག་བ གས་ མ་ གས་པ་ཅིན་ ིས་ཁྐྲ་ཆ་མེད་འགྱོ་ནི་དང་ ཏི་ ་དེ་ཡང་ལོག་མ་ད ལ་ནང་ ་འགྱོ་ འོང་།

15

ཁྱད་ཆསོ་ཀྱ་ིཚད་གཞ་ིལས་འགལ་བ། ༢༩ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་ཅིག་གིས་ མ་ད ལ་ཐོབ་ལམ་ ་ ཁྱད་ཆསོ་ཀྱི་ཚད་གཞི་ཅིག་

ལས་འགལ་བ་ཅིན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ག ང་བཞེས་ཀྱི་བཀོད་ ་གནང་ན་ི ཡང་ན་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་ བགོ་བཀྲམ་འབད་ཡོད་པའི་མ་ད ལ་ ་ ལོག་ལེན་ བ ག་ནི་གི་དབང་ཆ་ཡོད།

ལ་ཡངོས་འསོ་འདམེས་ཀྱ་ིཟད་གྲནོ་གཏང་ན།ི ༣༠ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ལ་ཡོངས་འོས་འདེམས་ཀྱི་བཅའ་ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ ལ་

ཡོངས་འོས་འདེམས་འགོ་འ ེན་འཐབ་ནི་དང་འ ེལ་བའི་ཟད་གྲོན་དོན་ ་ མ་ད ལ་ ིན་ དགོ།

16

ལེ ་ ༤ པ། མ་ད ལ་བག་ོབཀྲམ།

མ་ད ལ་གྱ་ི ོན་ སི། ༣༡ ེ་ཚན་གྱིས་ ི་ཚོགས་ཀྱི་ ས་ ན་མ་ ོགས་པའ་ིཚེས་གྲངས་ལས་ ཉིན་གྲངས་དགུ་བ ་

གི་ཧེ་མར་ ི་ཚགོས་བཙག་འ ་ནང་བཅའ་མར་གཏགོས་མི་ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་ ་ ོད་ནིའི་དོན་ལས་བཞག་ཡོད་པའི་ མ་ད ལ་གྱི་ ོན་ ིས་ ་བཏོན་ཏེ་བཀྲམ་དགོ།

བག་ོབཀྲམ་གྱ་ི ས་ཚདོ། ༣༢ ེ་ཚན་གྱིས་ ཆ་གནས་ཡོད་པའི་མ་ད ལ་གྱི་ ་ཡིག་ཐབོ་ ེ་ ་འབད་བའི་ཉིན་གྲངས་༣

ལས་མ་འགྱངས་པར་ འོས་འབབ་ཡདོ་པའི་མ་ད ལ་དེ་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་དང་དོ་འགྲན་ འབད་མི་འདེམས་ངོའི་བ ལ་བ གས་ཀྱི་ ིས་ཁྐྲའི་མིང་ཐོག་ བགོ་བཀྲམ་འབད་དག།ོ

༣༣ ེ་ཚན་གྱིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འད་ིནང་ ཆེད་ ་བཀདོ་ཡོད་མ་ིདང་འཁྐྲིལ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་ པའི་ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ ་གིས་ ངས་གསལ་གྱི་ ན་ ་དང་ ཟད་ ིས་ དེ་ ལས་བགོ་བཀྲམ་འབད་བའི་མ་ད ལ་ ་ ིར་བཤད་འབད་དགོཔ་ ་ངེས་བདེན་བཟོ་དགོ།

17

བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ ག་ ས། ༣༤ ཚོགས་པ་ཅིག་གིས་ འགོ་ཐོག་བཙག་འ ་གི་གྲུབ་འ ས་གསལ་བ གས་འབད་བའི་ ཉིན་

གྲངས་ མ་ ་གི་ནང་འཁོད་ བཙག་འ འི་ཟད་གྲནོ་ ་ ན་ ་ ལ་དགོཔ་དང་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གསི་ ིར་བཏང་བཙག་འ འི་གྲུབ་འ ས་གསལ་བ གས་འབད་བའི་ ཉིན་གྲངས་ མ་ ་གི་ནང་འཁདོ་ བཙག་འ འི་ཟད་འགྲོ་ ་ ེ་ཚན་ ་ ན་ ་ ལ་དགོ།

༣༥ ས་གནས་ག ང་གི་འདེམས་ངོ་ཅིག་གསི་ བཙག་འ འ་ིགྲུབ་འ ས་གསལ་བ གས་འབད་ བའི་ ཉིན་གྲངས་ མ་ ་གི་ནང་འཁདོ་ ཁོ/མོ་རའི་བཙག་འ འི་ཟད་གྲནོ་ ་ ེ་ཚན་ ་ ན་ ་ ལ་དགོ།

༣༦ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའི་འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ བཙག་འ འི་གྲུབ་འ ས་གསལ་བ གས་ འབད་བའི་ ཉིན་གྲངས་ མ་ ་གི་ནང་འཁོད་ ཁོ/མོ་རའི་བཙག་འ འི་ཟད་གྲོན་ ་ ེ་ ཚན་ ་ ན་ ་ ལ་དགོ།

༣༧ ེ་ཚན་གྱིས་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གི་བཙག་འ འི་ཟད་གྲནོ་ ་ མི་དམངས་བ ག་ ཞིབ་ཀྱི་དོན་ ་ ཐབོ་ གསཔ་བཟོ་དགོ།

18

༣༨ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ འགོ་ཐོག་བཙག་འ འི་དོན་ ་ ིད་དནོ་ཚོགས་པ་ ་ ་ ིན་མི་ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ལས་ འགོ་ཐོག་བཙག་འ ་མ ག་བ ་བའི་ ལ་ ་ ག་ ས་ཡོད་མ་ིད་ེ དོན་ཚན་༡༡༣ ནང་གི་བཙག་འ འི་ཟད་ ིས་ ན་ འི་ནང་ ཡིག་ཆ་

དང་ཐོ་ ་ ལ་མ ན་གྱིས་ ན་ ོང་འཐབ་ཡོད་མི་ ངམ་ཅིག་ ་ ིར་བཏང་བཙག་ འ འི་ བས་ཉེར་ ོད་འབད་ཆོག་ ཨིན་ ང་ རི་བཏང་བཙག་འ འི་དོ་འགྲན་འབད་ནི་ ་ འོས་འབབ་མདེ་མི་ཚོགས་པ་ ་གི་མ་ད ལ་ ག་ ས་འདི་ ེ་ཚན་ ་ལོག་ དོ་དགོ།

༣༩ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའི་འདེམས་ངོ་ ་ ་བགོ་བཀྲམ་འབད་ཡོད་པའི་ བ ལ་བ གས་མ་ ད ལ་གྱི་ ག་ ས་ ་ ེ་ཚན་ ་ལོག་ ོད་དག།ོ

མ་ད ལ་བག་ོབཀྲམ་འབད་ན་ིམདེཔ། ༤༠ གལ་ ིད་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ གཡོ་ ་ ཡང་ན་ ཁྐྲིམས་འགལ་གྱི་ ་

འབད་ཡོདཔ་ཤེས་པ་ཅིན་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་དེ་ ་ མ་ད ལ་བགོ་བཀྲམ་མ་འབད་བར་བཞག་ཆོག། ཨིན་ ང་ མ་ད ལ་དེ་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་དང་ འདེམས་ངོ་ ་ཧེ་མ་ལས་ ོད་ཚར་བ་ ཅིན་ ག ང་བཞསེ་གཏང་ནི་དང་ མ་ད ལ་ལོག་ ོད་དགོ་པའི་བཀདོ་ ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ནི་ཆོག།

19

མ་ད ལ་བ ་ལནེ་བཀག་དམ། ༤༡ ིད་དོན་ཚགོས་པ་དང་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ ི་ཚགོས་དང་ས་གནས་ག ང་གི་བཙག་

འ འི་བ ལ་བ གས་ཀྱི་དོན་ ་ ེར་ ེ་གི་མི་ང་ོདང་ ལས་ ེ་གང་ ང་ལས་ མ་ད ལ་ ང་ནི་ ཡང་ན་ བ ་ལེན་གྱི་ལས་རིམ་ ་ ག་ནི་ཡང་འགོ་འ ེན་འཐབ་མི་ཆོག།

ཨིན་ ང་ ཚོགས་པ་ ་གིས་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་བཟོ་ ཡོད་པའི་ཚད་གཞི་དང་འཁྐྲིལ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ ་ལས་ ད ལ་དང་ གཞན་ མ་ད ལ་མིན་པའི་ཅ་ཆས་ཀྱི་ཞལ་འདབེས་ ་ལེན་ཆོག།

༤༢ ཚོགས་པའི་འ ས་མི་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ གོང་གི་དོན་ཚན་༤༡ ལས་འགལ་བ་ཅིན་ བཙག་འ འ་ིབཅའ་ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་ ཉེས་འ གས་འབད་ནི་ ཨིནམ་དང་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་གང་ ང་ཅིག་ གྲལ་གཏོགས་ཡོདཔ་མཐོང་པ་ཅིན་ མངོན་ མཐོའི་ཁྐྲིམས་ཀྱི་འ ན་ས་ལས་ བཀའ་ ་གནང་ཐགོ་ ཚོགས་པ་འདི་ ་གྲོལ་གཏང་ནི་ ཨིན།

20

ལེ ་ ༥ པ། སི་ཁྐྲ།

བ ལ་བ གས་ སི་ཁྐྲ། ༤༣ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་གིས་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ བ ་འ ིན་ ེལ་ཡོད་པའི་

ད ལ་ཁང་ནང་ ཚོགས་པའི་བ ལ་བ གས་ ིས་ཁྐྲ་དང་ འདེམས་ངའོི་བ ལ་བ གས་ ིས་ཁྐྲ་ཟེར་ སོ་སོ་འབད་ ་ེདགོ།

༤༤ དེ་ གས་ཀྱི་ ིས་ཁྐྲ་ ེ་ ེ་ ་འབད་བའི་ཉིན་གྲངས་༥ གི་ནང་འཁདོ་ ིས་ཁྐྲ་སོ་སོའ་ིཁ་ གསལ་ ་ ེ་ཚན་ ་ ན་ ་འབད་དགོ།

༤༥ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་ཅིག་གིས་ མ་ད ལ་དང་འ ེལ་བའི་ ་ཆ་མཉམ་ བ ལ་ བ གས་ཀྱི་ ིས་ཁྐྲ་གཅིག་གི་ཐོག་ ་ ལག་ལེན་འཐབ་དགོ།

༤༦ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ བ ལ་བ གས་ཀྱི་ ིས་ཁྐྲ་ད་ེནང་ ཐོ་བཀོད་ གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ ་ལས་ ཞལ་འདེབས་ཐོབ་མི་ ་དང་ འདེམས་ངོ་ ་གིས་ བཅའ་ ཁྐྲིམས་འདའིི་དོན་ཚན་༥༧ དང་འཁྐྲིལ་ཐོབ་པའི་མ་ད ལ་མ་གཏོགས་ གཞན་ག་ནི་ཡང་ བ གས་མི་ཆོག།

ཟད་གྲནོ་གཏང་ཐངས། ༤༧ ཚོགས་པའི་ད ལ་གཉེར་དེ་ ་ ཚོགས་པའི་བ ལ་བ གས་ ིས་ཁྐྲ་ནང་ལས་ མ་ད ལ་

བཏོན་ནིའི་ དབང་ཆ་ཡོད།

21

༤༨ འདེམས་ངོ་དེ་གིས་ མི་ངོ་གཞན་གང་ ང་ཅིག་ངོས་འཛནི་འབད་དེ་ འདམེས་ངོའི་བ ལ་ བ གས་ ིས་ཁྐྲ་ནང་ལས་ མ་ད ལ་བཏོན་ནིའི་དབང་ཆ་ ོད་ཆོག།

༤༩ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ ཡང་ན་ དོན་ཚན་༤༧ པ་དང་༤༨ དང་འཁྐྲིལ་ དབང་ཆ་ ོད་ཡོད་པའི་མི་ངོ་ཅིག་གིས་ བ ལ་བ གས་ཀྱི་དོན་ ་ ཅ་ཆས་དང་ཞབས་ཏོག་ ིན་མི་ ་ ་ ཏི་ ་ ་བ ལ་བ གས་ ིས་ཁྐྲ་ནང་ལས་ ཐད་ཀར་ ོད་དགོ།

༥༠ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ང་ོཅིག་གིས་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་དང་འ ེལ་བ་ མེད་པའི་གནད་དོན་ ་ ་ བ ལ་བ གས་ ིས་ཁྐྲ་ནང་ལས་ཟད་གྲནོ་གཏང་མི་ཆོག།

༥༡ དོན་ཚན་༧༧ ཅན་མའི་ (ད) དང་ (ན)གི་གནད་དོན་ཁ་གསལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཟད་ གྲོན་མ་གཏོགས་ ཚོགས་ ན་གྱི་་ཉིམ་མ་རན་པའི་ ་ཚོད་༤༨ ཀྱི་ནང་འཁོད་ ཚོགས་པ་ དང་འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ བ ལ་བ གས་ ིས་ཁྐྲ་ནང་ལས་ ཟད་འགྲ་ོགསརཔ་ག་ནི་ཡང་ བཏང་མི་ཆོག།

༥༢ བཙག་འ འ་ི ལ་ལས་ ཉིན་གྲངས་༣༠ ལས་ ག་ ེ་ བདག་བ ང་འབད་བ བ་པའ་ི གཞི་ ེན་ ཡང་ན་ ེར་དོན་གྱི་ ་དངོས་དོན་ ་ཟད་གྲནོ་གཏང་མི་ཆོག།

༥༣ ཟད་གྲནོ་ཆ་མཉམ་ ད ལ་འཛིན་གྱི་ཐོག་ལས་གཏང་དགོཔ་ཨིན་ ང་ ད ལ་ ཀྲམ༡༠,༠༠༠/- ལས་མ་ ག་པའི་ཟད་གྲནོ་ ་ ད ལ་ ང་འབད་གཏང་ཆོག།

22

ལེ ་ ༦ པ། མ་ད ལ་གྱ་ིཚད།

མ་ད ལ་བག་ོབཀྲམ་གྱི་མཐ་ོཚད། ༥༤ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་དགངོས་དོན་གྱི་དནོ་ཚན་༡༩ ལས་༢༣

ན་དང་ འདེམས་ཁོངས་ཀྱི་ཁ་གྲངས་ཡོངས་བ ོམས་ ་ཆ་གནས་བཞག་ ེ་ ཚོགས་པ་ ་ ་ འགོ་ཐོག་བཙག་འ འི་དོན་ལས་ འདེམས་ཁངོས་རེ་ ་ ད ལ་ཀྲམ་༡༠༠,༠༠༠/-

ཡང་ན་ འདི་ལས་ ང་པའི་མ་ད ལ་ ཡང་ན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱསི་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་ཚད་གཞི་བཟོ་མི་དང་འཁྐྲལི་ བགོ་བཀྲམ་འབད་དགོ།

༥༥ འདེམས་ཁོངས་རེ་རེ་ནང་གི་འདེམས་ངོ་ ་ ིར་བཏང་བཙག་འ ་དང་ ལ་ཡོངས་ ཚོགས་ ེའ་ིབཙག་འ འི་དོན་ལས་ ད ལ་ཀྲམ་༡༠༠,༠༠༠/- འ ་མཉམ་ ཡང་ན་ འདི་ལས་ ངམ་ ་ེབཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་བཟོ་མི་དང་འཁྐྲིལ་ ཐོབ་ནི་འསོ་འབབ་ཡོད།

ཟད་ སི་ཀྱ་ིམཐ་ོཚད། ༥༦ ཚགོས་པ་རེ་རེ་གིས་ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ལས་ཐོབ་ཡོད་པའི་ གཞི་ ེན་ད ལ་

བ ོམས་གུར་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ིན་མིའི་མ་ད ལ་གྱི་བ ོམས་ལས་མ་ གཔ་ འབད་ འགོ་ཐོག་དང་ ིར་བཏང་བཙག་འ འི་ནང་ ཁོང་རའི་མ་ད ལ་ལས་ཟད་གྲོན་ གཏང་ཆོག།

23

༥༧ འདེམས་ངོ་རེ་རེ་གསི་ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ལས་ཐོབ་ཡོད་པའི་གཞི་ ེན་ད ལ་ བ ོམས་གུར་ རང་སོའི་ཚོགས་པ་ལས་ཐོབ་པའི་མ་ད ལ་དེ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ཀྱིས་ ིན་མིའི་མ་ད ལ་ལས་མ་ གཔ་འབད་ ིར་བཏང་བཙག་འ འི་དནོ་ ་ ཟད་གྲོན་ གཏང་ཆོག།

༥༨ ལ་ཡོངས་ཚོགས་ ེའི་བཙག་འ ་ནང་དོ་འགྲན་འབད་ནི་དོན་ལས་ འདམེས་ངོ་གིས་ཟད་ གྲོན་བཏང་མི་ ཡང་ན་ དེ་ ་དབང་ཆ་ ོད་པའི་ཟད་གྲནོ་དེ་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་དོན་ཚན་ ༧ པའི་འོག་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་ ་ ་དང་འཁྐྲིལ་ ད ལ་བ ོམས་མཐོ་ ཤོས་ད ལ་ཀྲམ་༡༠༠,༠༠༠/- ཡང་ན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ས་དང་ ས་ ཚོད་ ་ཚད་གཞི་བཟོ་མི་ ་གནས་དག།ོ

༥༩ ས་གནས་ག ང་གི་བཙག་འ འི་ནང་ དོ་འགྲན་འབད་ནི་དོན་ལས་ འདམེས་ངོ་གིས་ཟད་ གྲོན་བཏང་མི་ ཡང་ན་ དེ་ ་དབང་ཆ་ ོད་པའི་ཟད་གྲནོ་དེ་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་དོན་ཚན་ ༧ པའི་འོག་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་ ་ ་དང་འཁྐྲིལ་ ད ལ་བ ོམས་མཐོ་ ཤོས་ད ལ་ཀྲམ་༥༠,༠༠༠/- ཡང་ན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་ཚད་གཞི་བཟོ་མི་ ་གནས་དགོ།

24

༦༠ མི་ངོ་ ཡང་ན་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ གོང་གི་དོན་ཚན་༥༦, ༥༧ དེ་ལས་༥༨ ལས་ འགལ་བའི་ཉེས་ ོན་ཡོདཔ་ཤེས་པ་ཅིན་ བཙག་འ འི་མ་ད ལ་ ནང་བ གས་དགོ་པའི་ཉེས་ཆད་འདི་ཡང་ འདེམས་ངོ་ ་ ིན་པའི་ད ལ་བ ོམས་ལས་མ་ ག་པར་ འ ་མཉམ་གྱི་ད ལ་བ ོམས་ཅིག་དང་ འ ག་གི་བཙག་འ འི་བཅའ་

ཁྐྲིམས༢༠༠༨ ཅན་མའི་འོག་ གཞན་གང་ ང་གི་དང་ལེན་འབད་དགཔོ་ ་ཡང་འཁྐྲི་ནི་ ཨིན།

༦༡ འདེམས་ངོ་དང་ཚགོས་པ་ཆ་མཉམ་གྱསི་ བཙག་འ འ་ིཚེས་གྲངས་གསལ་བ གས་འབད་ དེ་ གྲུབ་འ ས་མ་བཏོན་ ན་ བ ལ་བ གས་དང་འ ེལ་བའི་ཞལ་འདབེས་ཐོབ་ཡོད་མི་ དང་ ཟད་གྲནོ་བཏང་ཡོད་མི་ ཡང་ན་ དབང་ཆ་ ོད་ཡོདཔ་ ་ ཆེད་ ་བཀོད་པའི་འ ི་ ཤོག་ནང་ ཉིན་བ ར་བཞིན་གྱི་ ིས་ཁྐྲ་ ན་ ངོ་འཐབ་དགོ།

༦༢ དོན་ཚན་༥༤ དང་༥༥ ནང་གི་བགོ་བཀྲམ་འབད་བའི་མ་ད ལ་དེ་ བཙག་འ ་ ན་ ཚོགས་ཀྱསི་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་ འོས་འབབ་ཀྱ་ིབ ར་ཞིབ་འབད་དགོ།

༦༣ མི་ངོ་ཅིག་གིས་ འདེམས་ངོ་ ཡང་ན་ ཚོགས་པའི་ཧོངས་ལས་ ཡང་ན་ ཁོང་གི་དོན་ལས་ བཙག་འ འི་ཟད་གྲོན་གཏང་ནི་གི་དནོ་ ་ འདེམས་ང་ོ ཡང་ན་ ཁོ/མོ་གི་བཙག་འ ་ངོ་ ཚབ་ ཡང་ན་ འ ེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ དེ་གི་བཙག་འ འི་ངོ་ཚབ་གང་ ང་ལས་ ཡིག་ཐོག་གི་གནང་བ་ཡོད་ན་མ་གཏགོས་ ཟད་གྲོན་གཏང་ནི་ ཡང་ན་ གཏང་ནའིི་གནང་ བ་ ོད་མི་ཆགོ།

25

༦༤ མི་ངོ་ཅིག་གིས་ གོང་གི་དནོ་ཚན་༦༣ ནང་གི་ དགོངས་དོན་ ་ལས་འགལ་བ་ཅིན་ ཉེས་ པ་ཡང་ འི་གནོད་འགེལ་ ེ་བ སི་དགོ།

26

ལེ ་ ༧ པ། ཞལ་འདབེས།

མཐོ་བཀདོ་གྲུབ་པའ་ིའ ས་མ་ི ་ལས་ཞལ་འདབེས། ༦༥ ཚོགས་པ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ ཁོང་རའི་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ ་ལས་ ོ་འདོད་དང་

བ ན་ ིན་ཡོད་པའི་མ་ད ལ་གྱི་ཞལ་འདེབས་ ཡང་ན་ ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་གོང་ ཚད་འདི་ ལོ་བ ར་བཞིན་འ ས་མི་རེ་ལས་ ད ལ་ཀྲམ་༡༠༠,༠༠༠/- ཡང་ན་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་ཚད་གཞི་བཟོ་མི་ལས་ ག་པའི་ཞལ་ འདེབས་ ་མ་གཏགོས་ གཞན་ལེན་མི་ཆོག། ཨིན་ ང་ བཙག་འ ་ཅིག་གི་ ས་ ན་ བས་ མི་ངོ་ ཡང་ན་ ལས་འཛནི་ག་གིས་ཡང་ བཟའ་འ ང་ ོ་ ོན་ གྲལ་བ གས་ ཡང་ན་ ཚགོས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་གང་ ང་ཅིག་གི་བཙག་འ ་དང་འ ེལ་བའི་ཁེ་ཕན་ ཡང་ན་ གནོད་ ེན་ ་འགྱུར་བའི་ལས་

དོན་གྱི་རིགས་ ་ག་ིགྲོགས་རམ་འབད་མི་ཆོག། ༦༦ ཚོགས་པ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ མ་ད ལ་གྱི་ ་ཡིག་བ གས་པའ་ི བས་ ཚོགས་པའི་ནང་

ཐོ་བཀོད་གྲུབ་མི་ འ ས་མི་ ་གི་མིང་ཐོ་ དེ་ལས་ཞལ་འདེབས་ཀྱི་རགིས་དང་ ཁོང་རེ་རེ་ ལས་ཐོབ་པའི་ ཞལ་འདེབས་ཀྱི་ད ལ་བ ོམས་ ་ཁ་གསལ་འབད་བཀོད་དགོ།

༦༧ གོང་གི་དནོ་ཚན་༦༦ དང་འཁྐྲིལ་ ཞལ་འདེབས་ཀྱི་ཐོ་ ལ་ཚར་བའི་ ལ་ ་ ད ལ་ ང་ དང་ ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་ཁ་ ངོ་གང་ ང་དེ་ ེ་ཚན་ ་ བཙག་འ འི་ ིས་ཁྐྲ་ ན་ ་ ་དང་ གས་ ལ་དགོ།

27

༦༨ ཚོགས་པ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ རང་སའོི་འ ས་མི་ ་ལས་ མ་ད ལ་དང་ ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་ འདེབས་ག་ཅི་ཨིན་ ང་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་བཟོ་བའི་ ཟད་གྲནོ་གྱི་ད ལ་བ ོམས་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་ཚད་གཞི་ལས་ ག་ ེ་ལེན་མི་ཆགོ།

༦༩ གོང་གི་དནོ་ཚན་༦༨ ལས་འགལ་མི་ཚོགས་པ་གང་ ང་ཅིག་ ་ མ་ད ལ་ཐོབ་ནིའི་འོས་ འབབ་མེདཔ་མ་ཚད་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་འོག་ད ལ་བ ོམས་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་ཚད་གཞི་བཟོ་ ཡོད་མི་ལས་ ག་ ཞལ་འདེབས་ལེན་ཡོད་པའི་ད ལ་བ ོམས་དང་འ ་མཉམ་ཅིག་དང་ འ ག་གི་བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་༢༠༠༨ ཅན་མའི་འོག་ གཞན་གང་ ང་གི་དང་ལེན་ འབད་དགོ་པའི་ཉེས་ཆད་ཡང་འཁྐྲི་དག།ོ

༧༠ ་ ོད་གང་ ང་ཅགི་ དོན་ཚན་༦༥ དང་༦༧ ནང་གི་ཞལ་འདེབས་ དོ་ཡོད་པའི་ ངོས་ ལེན་གྱི་མ ན་འགྱུར་ དི་འ ེལ་ ཡང་ན་ གཞན་གནད་དོན་ ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་ འ ས་མི་གང་ ང་ ་ ིན་ཡོད་པའི་བདེན་ཁུངས་ ང་པ་ཅིན་ བཙག་འ འི་བཅའ་ ཁྐྲིམས་ལས་འགལ་བའི་གནོད་འགེལ་ཨིན།

༧༡ མི་ངོ་ ཡང་ན་ ལས་ ེ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ ཚོགས་པའི་འ ས་མི་ཅིག་ ཡང་ན་ ིད་ དོན་ཚོགས་པའི་ངོ་ཚབ་ཐོག་ མི་ངོ་ཅིག་ ་ འ ེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ལས་ གནད་དོན་འདི་གི་ དོན་ ་ ཡིག་ཐོག་གི་གནང་བ་ཡདོ་ན་མ་གཏོགས་ དེ་མེན་ ཞལ་འདེབས་ཀྱི་རིགས་གང་ ང་ཞིག་ལེན་མི་ཆགོ།

28

༧༢ མི་ངོ་ཅིག་གིས་ གངོ་གི་དནོ་ཚན་༧༡ ནང་གི་དགོངས་དོན་ལས་འགལ་བ་ཅིན་ ད ེ་རིམ་ བཞི་པའི་གནདོ་འགེལ་ ེ་བ སི་དགོ།

ཞལ་འདབེས་ཀྱི་གསལ་བ གས་། ༧༣ ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་མ་ སི་བར་ དནོ་ཚན་༦༥ དང་༦༧ དང་འཁྐྲིལ་བའ་ིཞལ་

འདེབས་ ་ ད ལ་འཛིན་ (ཅེག་) གི་ཐོག་ ་ ིན་དགོཔ་དང་ ཚོགས་པ་གིས་ དེ་ གས་ཀྱི་ཞལ་འདབེས་ ་གི་ ོར་ ེ་ཚན་ ་གསལ་བ གས་འབད་དགོ།

༧༤ གོང་གི་དནོ་ཚན་༧༣ ནང་གི་གསལ་ གས་འབད་བའི་ ལ་ ་ ཚོགས་པ་གིས་ ད ལ་ མིན་ཐོག་ཐོབ་པའི་ ཞལ་འདེབས་ཀྱི་གོང་ཚད་དེ་ ཁྐྲོམ་གྱི་འོས་འབབ་གོང་ཚད་དང་འཁྐྲིལ་ བཏོན་ཏེ་གཅིག་ཁར་བ ིས་དག།ོ

༧༥ ིད་དོན་ཚགོས་པ་ ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མ་ི ་གིས་ ིན་མི་ཞལ་འདེབས་ ་ འབབ་ཁུངས་ ག་ ས་ཡོངས་བ ོམས་ལས་ བ ་ཆ་༥ ན་ ཁྐྲལ་གྱི་དགོངས་ཡང་ གནང་དག།ོ

ཐ་ོབཀདོ་གྲུབ་པའ་ིའ ས་མི་ ་ ་བདནེ་ད ད། ༧༦ ཞལ་འདེབས་ ིན་མི་ཚོགས་པའི་འ ས་མི་ ་ ཚོགས་ ན་ ར་མི་ཨིན་པའི་ བཙག་

འ འི་ཐོ་ཡིག་ནང་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་ཡོད་པའི་ བདེན་ཁུངས་བ ་ནི་དེ་ ཚགོས་པའི་འགན་ ཁུར་ཨིན།

29

ལེ ་ ༨ པ། བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་གྱ་ིཉརེ་ དོ།

གཏང་ཆགོ་པའ་ིཟད་གྲནོ། ༧༧ མ་ད ལ་འདི་དང་ དེ་ལས་འགོ་ཐོག་དང་ རི་བཏང་བཙག་འ འི་ བས་ཨིན་པ་ཅིན་

ཚོགས་པ་ ་ཡདོ་པའི་མ་ད ལ་འདི་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གིས་ གཤམ་འཁོད་ གནད་དོན་ ་བཏང་ཡོད་པའི་བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་ཟད་གྲོན་གྱི་མ་ད ལ་ ིན་ནི་ དང་ ད ལ་ཚབ་ ོད་ནིའི་དོན་ལས་ ངམ་ཅིག་ ་ ཨནི་མི་འདི་ཡང་། ཀ༽ བ ལ་བ གས་ཀྱི་ཡིག་ཚང་ཁང་གླ་ དོ་ནི་དང་། ཁ༽ ་ བ ད་འ ིན་ གློག་མེ་ འི་ཁྐྲལ། ག༽ ཐད་ཀར་བ ལ་བ གས་ཀྱི་དོན་ ་ ངམ་ཅིག་ལག་ལེན་འཐབ་པའི་ ་དངོས་

དང་ཞབས་ཏོག་ ་ ། ང༽ བཙག་འ འི་ བས་ ཡིག་ཚང་འ ལ་ ོད་ཀྱི་ཅ་ཆས་ འི་བ འ་གླ། ཅ༽ ཡིག་འ ི་མཁོ་ཆས། ཆ༽ བ ལ་བ གས་དང་འ ེལ་བའི་ལས་རིམ་ཅིག་ག་ིམ ན་ ེན་གྱི་གླ། ཇ༽ བ ད་འ ེལ་གྱ་ིཟད་གྲནོ། ཉ༽ ཁས་ ངས་གསལ་བ གས་བཟོ་བ ན། ཏ༽ བ་ ོར་འཚོལ་ནི་དང་ བཙག་འ འ་ིའ ་འཛོམས།

30

ཐ༽ བ ལ་བ གས་ཀྱི་དོན་ ་འགྲུལ་འཁརོ་ ་གླ་ཁར་ལེན་ན།ི ད༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ལས་གནང་བ་ཐོབ་ཞིནམ་ལས་ ཚོགས་པའི་མངི་དང་ ངོ་

གས་ ལས་ གས་ འ ར་ཡིག་ དེ་ལས་ དར་ ་འགྲུལ་འཁོར་ ་གུར་གསལ་ ོན་འབད་ནི།

ན༽ འདེམས་ངོ་དང་ ིད་དོན་ཚགོས་པ་དང་ འདེམས་ངའོི་ངོ་ཚབ་ ་ ་ ཉིན་ བ ར་གྱི་འ ས།

པ༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ས་དང་ ས་ཚོད་ ་གསལ་བ གས་འབད་བའི་ བ ལ་བ གས་དང་འ ེལ་བའི་ཟད་གྲོན་གཞན།

གྲགོས་རམ། ༧༨ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ མ་ད ལ་གྱི་གྲོགས་རམ་གནང་ནི་ཨིན་མི་འདི་ཡང་།

ཀ༽ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་སོ་སོའི་བར་ན་ ི་ཚོགས་བཙག་འ འི་ བས་ཀྱི་ མི་ དམངས་ ོད་འགྲན་དོན་ ་དང་།

ཁ༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ཁ་གསལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཟད་ ིས་དང་འཁྐྲིལ་ བཙག་འ འི་ ོར་གྱི་ ང་མཐོང་དང་ ང་བ གས་ཀྱི་ལས་རིམ་བཟོ་བ ན་དོན་ །

ག༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ཁ་གསལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཟད་ ིས་དང་འཁྐྲིལ་ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་ ་གི་དོན་ལས་ ལག་དེབ་དང་དེབ་ ང་བཟོ་ནི་ ་གི་དོན་ །

31

ང༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ཁ་གསལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཟད་ ིས་དང་འ ར་ཡགི་གི་ ཆེ་ ང་དང་འཁྐྲིལ་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གི་ འ ར་ཡིག་ ་བཟོ་ ེ་ གསལ་ ོན་འབད་ནི་དོན་ །

ཅ༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ཁ་གསལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཟད་ ིས་དང་འཁྐྲིལ་ བ ་ བ ད་ཐོག་གསལ་བ གས་ དང་ འགྲེམ་གྱི་གླ་འ ས་དནོ་ །

ཆ༽ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་འཛིན་ ོང་གི་ ོང་བ ར་ ། ༧༩ བཅའ་མར་གཏོགས་མི་ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ཆ་མཉམ་གྱིས་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱི་

གྲོགས་རམ་ཐོག་ འགོ་འ ེན་འཐབ་པའི་མི་དམངས་ ོད་འགྲན་ནང་གྲལ་གཏོགས་འབད་ དགོ། བཙག་འ འི་ནང་ བཅའ་མར་གཏགོས་མི་ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གསི་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་དམིགས་གསལ་གྱི་ཡངས་ཆག་ཐོབ་ན་མ་གཏོགས་ དེ་མིན་མི་དམངས་ དོ་

འགྲན་ནང་གྲལ་གཏོགས་འབད་མ་ གས་པ་ཅིན་ མ་ད ལ་ཐོབ་ནིའི་འོས་འབབ་ཆ་མེད་ འགྱོ་ནི་ཨིནམ་དང་ བཙག་འ ་དེ་གི་དནོ་ ་ཐོབ་པའ་ིམ་ད ལ་ ་ཡང་ ལོག་ ལ་དགོ།

༨༠ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་གང་ ང་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ འག་ོའ ེན་འཐབ་པའི་ མི་དམངས་ དོ་འགྲན་ནང་ བཅའ་མར་གཏོགས་ན་ིལས་ ཡངས་ཆག་ག་ིགསོལ་འདབེས་ གཤམ་འཁོད་ ་ འོི་རིམ་པ་ ་ཚངམ་ ེ་བཀོད་ཐོག་ ་དགོ། ཀ༽ ོད་འགྲན་གྱི་ཚེས་གྲངས་ལས་ ང་ཤོས་བ ན་ ག་གཅིག་གི་ ོན་མར་ བཙག་

འ ་ ན་ཚོགས་ ་ ཡིག་ཐོག་གི་གསོལ་ ་ ལ་དགོ།

32

ཁ༽ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ ཁོ/མོ་ ་ ཡངས་ཆག་འབད་དག་ོཔའི་ ་མཚན་བཀོད་དགོ། ༨༡ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ཅིག་ ་ ཡངས་ཆག་འབད་དགོཔ་

ངེས་བདེན་ཨིན་པའི་ཡིད་ཆེས་འ ང་པ་ཅིན་ ོད་འགྲན་ནང་བཅའ་མར་གཏོགས་ན་ིལས་ དགོངས་ཡང་གཏང་ཆོག།

སི་ཐའོ་ིད ལ་ དོ། ༨༢ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་ ་གིས་ བཙག་འ འི་ཟད་གྲོན་གྱི་ ན་ ་མ་ ལ་བའི་ ོན་མར་

བཙག་འ ་དང་འ ེལ་བའི་ཟད་ ིས་ ོད་དགོཔ་ཡོད་མ་ི ་ ག་ར་ཚངམ་འབད་ ོད་དགོ།

33

ལེ ་ ༩ པ། ཟད་གྲནོ་གྱ་ིཚད་གཞ།ི

དབང་ཆ། ༨༣ ཚོགས་པ་གི་དོན་ ་ ཡང་ན་ ངོ་ཚབ་ ་ ཚོགས་པའི་ད ལ་གཉེར་ ཡང་ན་ ཁོ/མོ་གསི་

ངོས་འཛིན་འབད་ཡོད་པའི་ངོ་ཚབ་དང་ འདེམས་ངའོི་ཐད་ འདེམས་ངོ་ཁོ/མོ་རང་ ཡང་ ན་ ཁོ/མོ་གི་ངོས་འཛིན་འབད་ཡོད་པའི་ངོ་ཚབ་ལས་གནང་བ་མེད་པར་ ཟད་གྲོན་ག་ཅི་ ཡང་གཏང་མི་ཆོག།

གཏང་མ་ཆགོ་པའ་ིཟད་གྲནོ་། ༨༤ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ གཤམ་འཁདོ་གཏང་མ་ཆོག་པའི་ཟད་གྲོན་འདི་

ཡང་། ཀ༽ འ ག་ ལ་ཁབ་ནང་ ཁྱབ་དབང་ཡདོ་པའི་ཁྐྲིམས་ གས་ལས་འགལ་བའི་རིགས་

་ ་དང་། ཁ༽ ཁེ་སང་གི་དོན་ ་བཙོང་ནི་ ེ་ ཅ་ཆས་ ་ཉོ་ནི། ག༽ ཁྐྲོམ་གྱི་འོས་འབབ་གོང་ཚད་ལས་ འགལ་ཏེ་ཡོདཔ་གསལ་རི་རི་མཐོང་བའི་ཞབས་

ཏོག་གང་ ང་ དེ་ལས་ ་ཆ་དང་ མ ན་ ེན་ ཡང་ན རིན་གོང་ཆེ་བའི་ གཞན་ཅ་ཆས་ ་ རེ་འདདོ་བ ང་ནི་དོན་ ་བ ེ་སོར་འབད་བ་ ཡང་ན་ ་ལོན་ གྱི་དོན་ལས་ ོད་དགོཔ་ ་ །

34

ང༽ གསོལ་རས་ ག་མཇལ་ ཡང་ན་ ཞལ་འདེབས་ ། ཅ༽ གཞན་ཟད་གྲོན་གྱི་རིགས་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ལས་ ས་དང་ ས་ཚདོ་ ་

གཏང་མ་ཆོག་པའི་ བཀག་དམ་གྲངས་ ་བ ིས་ཡོད་མ་ི ་ ། ༨༥ ེ་ཚན་གྱསི་ པར་བ ན་འབད་བའི་ལག་དེབ་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་བཏང་བའི་ བ ལ་བ གས་

དང་འ ེལ་ཡོད་ཟད་འགྲོ་ ་ དོན་ཚན་༨༤ ར་ ཆ་གནས་ཡོད་པའི་བ ལ་བ གས་ ཟད་གྲནོ་འབད་བ ིས་དགོ།

༨༦ གལ་ ིད་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདམེས་ངོ་ཅིག་གིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་དནོ་ཚན་༧༧ པ་དང་༧༩ པ་ དེ་ལས་༨༤ ་ལས་འགལ་བ་ཅིན་ ག ང་བཞེས་དང་ མ་ད ལ་ལོག་ ོད་ནི་གི་བཀོད་ ་གནང་ནི་ དེ་ལས་ གཏང་མ་ཆོག་པའི་ཟད་གྲནོ་ལས་ ག་ ེ་གཏང་མི་

གི་ད ལ་བ ོམས་དང་འ ་མཉམ་གྱི་མ་ད ལ་ཅིག་ ཉེས་ཆད་བཀལ་ནིའི་དབང་ཆ་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ ་ཡོད།

35

ལེ ་ ༡༠ པ། ཉགོས་བཤད།

༨༧ གཏང་མ་ཆོག་པའི་ཟད་གྲནོ་ ཡང་ན་ འ ེལ་ཡོད་ལས་རིམ་གཞན་གྱི་ཉོགས་བཤད་ ་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ ་བཀོད་དགོ།

༨༨ ཉོགས་བཤད་ ་ གཤམ་འཁོད་ཡདོ་མི་ ་ ་གནས་དགཔོ་འདི་ཡང་། ཀ༽ ཉོགས་བཤད་འབད་མི་གི་མིང་ཁ་གསལ་དང་ཁ་ ང་ ་ ད་དགོཔ་དང་། ཁ༽ ཡིག་ཐོག་ ་བཀདོ་དགོ། ག༽ ཉོགས་བཤད་འབད་མི་གི་མིང་ གས་དང་ ངོ་ཤེས་ཅན་གྱི་འཛོམས་དཔང་ཅིག་

གིས་ ལ་མ ན་ཐོག་ཆ་གནས་བཀདོ་ཡོདཔ་དགོ། ༨༩ ཉོགས་བཤད་ནང་བཀོད་ཡོད་པའི་ངག་བ ོད་ཆ་མཉམ་ མནའ་འགལ་ ན་བཤད་ ་ཁྐྲིམས་

ད ད་འབད་བའི་ཁྐྲམིས་ གས་ཀྱི་ཁྱབ་དབང་ ་ ད་དག།ོ

ཉགོས་བཤད་ཀྱ་ིནང་དནོ། ༩༠ ཉོགས་བཤད་འད་ིནང་།

ཀ༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་དགངོས་དོན་ ་ལས་འགལ་བའི་ ཁ་ཉེས་ཕོག་མི་ ོད་ ་ མི་ ངོ་ར་ེརེ་བཞིན་གྱི་ངོ་ གས་ཁ་གསལ་ ེ་དགཔོ་དང་།

ཁ༽ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ལས་འགལ་ ལ་ ོར་ གནད་དོན་ངོ་མ་ ་ ཁ་གསལ་བཀོད་ ཡོདཔ་དགོ།

36

ག༽ ཁ་ཉེས་བཀལ་བའི་གནད་དོན་ ་ ངེས་བདེན་ཨིན་པའ་ིབདེན་ གས་ ་ བ་ ོར་ གྱི་ཡིག་ཆ་ ་མཉམ་ གས་ཡོདཔ་དག།ོ

གལ་ ིད་ རང་ ་ངེས་ཤེས་མ་འ ོངས་པའི་གཞརི་བཞག་གི་ངག་བ ོད་ཨིན་པ་ཅིན་ གནས་ ལ་འ ང་སའི་ངོ་ གས་དེ་ མཉམ་ གས་ ེ་དགོ།

ཉགོས་བཤད་ ་དང་ལེན་། ༩༡ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ཉོགས་བཤད་དེ་ ་ ཡིད་ཆེས་ ང་བའི་ ་མཚན་ཅན་གྱི་

གནད་དོན་ཡོད་པ་ཅིན་ ཉིན་གྲངས་༡༠ གྱི་ནང་འཁོད་ ་ ོད་ ་ད་ེ ་ ཉོགས་བཤད་ཀྱི་ འ ་ཅིག་གཏང་དག།ོ

༩༢ ོད་ ་ ་ ཉོགས་བཤད་ཀྱི་འ ་དེ་ཐོབ་ ེ་ ཉིན་གྲངས་བ ན་གྱི་ནང་འཁོད་ ཉོགས་བཤད་ ་དང་ལེན་འབད་དགོཔ་མེད་པའི་ རོ་ གསལ་ ོན་འབད་ནི་དོན་ལས་ འོས་འབབ་ ན་

པའི་གོ་ བས་ཅིག་ ིན་དགོ། ༩༣ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ འོས་འབབ་དང་བ ན་ ད ེ་ཞབི་ ཡང་ན་ ན་གསན་

འབད་ཞིནམ་ལས་ དོན་ཚན་༩༢ དང་འཁྐྲིལ་བའི་ ོད་ ་ལས་ ལན་གསལ་ཐོབ་པའི་ ཉིན་གྲངས་༢༡ གི་ནང་འཁདོ་ ་ ཉོགས་བཤད་ཀྱ་ིགྲོས་ཐག་ཆོད་ གས་པའི་ བ ོན་ གས་བ ེད་དག།ོ

37

མཐོ་ག གས། ༩༤ དོན་ཚན་༩༣ ནང་གི་བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་ ་ ་ ་མཐོ་ག གས་དེ་ མངོན་

མཐོའི་ཁྐྲིམས་ཀྱི་འ ན་ས་ ་ གྲུབ་འ ས་ཀྱི་གསལ་བ གས་འབད་བའ་ིཉིན་གྲངས་༡༠ གྱི་ནང་འཁོད་ ་ ལ་དགོ།

༩༥ མངོན་མཐོའི་ཁྐྲིམས་ཀྱི་མ ན་ས་ལས་ འོས་འབབ་དང་བ ན་ ད ེ་ཞིབ་ ཡང་ན་ ན་ གསན་འབད་ཞིནམ་ལས་ མཐོ་ག གས་འ ོར་ཡོད་པའི་ ཉིན་གྲངས་ ཁལ་གཅིག་ཅིག་ གི་ནང་འཁདོ་ གྲོས་ཐག་ཆོད་ གས་པའི་ བ ོན་ གས་བ ེད་དགོ།

ཞབི་ད ད། ༩༦ བཅའ་ཁྐྲིམས་ ཡང་ན་ བཅའ་ཡིག་དང་ དེ་འོག་བ མས་ཡོད་པའི་ ིགས་གཞི་ ་ལས་

འགལ་བ་ ཡང་ན་ འགལ་ནི་གུར་ དོ་པ་ ་ ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ངེས་ ཤེས་འ ོངས་ གས་པའི་ ་མཚན་ཐབོ་པ་ཅིན་ དེ་ གས་ཀྱི་གནད་དོན་ ་བ ག་ཞིབ་འགོ་ འ ེན་འཐབ་དགོ།

༩༧ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་འབད་བའི་བ ག་ཞིབ་ནང་ ས་གནས་ཁར་གྱི་བ ག་ཞིབ་དང་ ིས་ཞིབ་འབད་ནི་ དེ་ལས་གནས་ ལ་བ ་ལེན་གྱི་ཐབས་ཤསེ་གཞན་ ་ ད་ཆོག།

38

བ ར་ དོ་ཀྱ་ི ་ འོ་ིརམི་པ། ༩༨ བཅའ་ཁྐྲིམས་ ཡང་ན་ བཅའ་ཡིག་དང་ དེ་འོག་བ མས་ཡོད་པའི་ ིགས་གཞི་ ་ལས་

འགལ་བ་ ཡང་ན་ འགལ་ནི་གུར་ དོ་པ་ ་ ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ངེས་ ཤེས་འ ོངས་ གས་པའི་ ་མཚན་ཡདོ་པ་ཅིན་ བསམ་འཆར་དེ་གི་ རོ་ལས་ ཁྐྲིམས་ འ ེལ་གཞི་ ེན་འགོ་བ གས་ཀྱ་ི ན་ཁ་བཀལ་བའི་གནད་དོན་གྱི་ བ་ ོན་ ར་ གས་ཐོག་ ོད་ ་ ་ བ ་འ ིན་ ེལ་དགོ།

༩༩ བ་འགལ་གྱི་ ན་ཁ་ཕོག་ཡོད་མི་དེ་གསི་ བཀའ་ ་ཐབོ་ ེ་ ཉིན་གྲངས་༡༠ གྱི་ནང་ འཁོད་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ་ གསལ་བཤད་ཀྱི་ ་བ་ ལ་ནི་ ཡང་ན་ དེ་ ་གནས་ དགོ།

༡༠༠ གལ་ ིད་ ཉིན་གྲངས་༡༠ ཚང་ཞནིམ་ལས་ བ་འགལ་གྱི་ ན་ཁ་ཕགོ་ཡོད་མི་དེ་གིས་ དེ་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་མ་གནས་པ་ཅིན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ དེའི་ རོ་མི་དམངས་ ་ གསལ་བ གས་འབད་ནི་དང་ མ་ད ལ་ལོག་ག ང་བཞེས་ཀྱི་བཀའ་ ་གནང་དགོ།

༡༠༡ གལ་ ིད་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱསི་ བཅའ་ཁྐྲིམས་ ཡང་ན་ བཅའ་ཡིག་དང་ དེ་ འོག་བ མས་པའི་ ིགས་གཞི་ ་ག་ིདགོངས་དོན་ལས་འགལ་ཡོདཔ་ ་ ངེས་ཤེས་འ ོངས་ གས་པའི་ ་མཚན་མ་ཐོབ་པ་ཅིན་ ཡང་ན་ ་བའི་གནད་ ོད་མ ག་བ ་ བས་ ོད་ ་དང་ དོ་ ་གཉསི་ཆ་རང་ ་ བ ་འ ིན་ ེལ་ནི་དང་ མི་དམངས་ ་དེ་ གས་ཀྱི་ གསལ་བ གས་འབད་དགོ།

39

༡༠༢ ཉམས་ ད་ཅན་གྱི་ཚོགས་པ་གིས་ བཙག་འ འི་གྲུབ་འ ས་གསལ་བ གས་ཀྱི་ ཉིན་ གྲངས་༡༠ གྱི་ནང་འཁོད་ ་ མངོན་མཐོའི་ཁྐྲིམས་ཀྱི་འ ན་སར་ དནོ་ཚན་༡༠༠ ཡང་ན་ ༡༠༡ ནང་གི་ ན་ཚོགས་ཀྱི་གནང་མི་བཀའ་ ་ ་མཐ་ོག གས་ ་ཆོག།

༡༠༣ མངོན་མཐོའི་ཁྐྲིམས་འ ན་གྱིས་ ཁྐྲིམས་ཀྱི་འ ན་སར་མཐོ་ག གས་འབད་བའི་ ཉིན་ གྲངས་༢༡ གི་ནང་འཁོད་ ཁྐྲིམས་ད ད་དེ་མ ག་བ ་ནི་ ་ བ ོན་ གས་བ ེད་དགོ།

40

ལེ ་ ༡༡ པ། འཛནི་ཐ་ོབཞག་ཐངས་དང་ ན་ ་བཀདོ་ཐངས།

ཐ་དད་ཀྱ་ིའཛནི་ཐ།ོ ༡༠༤ ིད་དོན་ཚགོས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གིས་ ཐོ་བཀོད་འབད་བའི་ བས་ གསལ་བ གས་

འབད་བའི་ཡིག་ཚང་ནང་ ད ལ་འ ེལ་གྱི་འཛིན་ཐོ་དང་དཔེ་དེབ་ དེ་ལས་ བ ་དོན་ གཞན་ ་ ཁྐྲིམས་ གས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འཁྐྲིལ་ ན་ ོང་འབད་དགོ།

༡༠༥ ིད་དོན་ཚགོས་པའི་ད ལ་གཉེར་ ་དང་ འདེམས་ངའོི་ངོ་ཚབ་ ་གིས་ ིས་ཁྐྲའི་འཛིན་ ཐོ་དང་དཔེ་དེབ་ ་ ན་ ོང་དང་བདག་འཛིན་ ལ་མ ན་འཐབ་ གསཔ་ངེས་བདེན་བཟོ་ དགོ།

༡༠༦ ིས་ཁྐྲའི་འཛིན་ཐོ་དང་དཔེ་དེབ་ ་ནང་ ད་དགཔོ་འདཡིང་། ཀ༽ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་གིས་ བཙག་འ འི་མ་ད ལ་ནང་ལས་ཐོབ་མི་ཏི་ ་ག་ིཁ་

གསལ་དང་། ཁ༽ ཐོ་བཀདོ་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་ ་གི་ངོ་ གས་དང་གཅིག་ཁར་ འ ས་མི་ ་གིས་

ཚོགས་པ་ ་ ཞལ་འདེབས་ ིན་པའ་ིད ལ་བ ོམས་དང་ཚེས་གྲངས། ག༽ མ་ད ལ་མིན་པའ་ི ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་ ིན་མའིི་གོང་ཚད་ ་ དེ་ལས་ཞལ་

འདེབས་ ིན་མི་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འ ས་མི་གི་མིང་དང་ གས།

41

ང༽ གླ་འ ས་ ོད་དགཔོ་ཡོད་མི་ མི་ངོ་རེ་རེ་བཞིན་ ་ཐོབ་མི་མིང་དང་ཁ་ ང་ ོད་ པའི་ཚེས་གྲངས་དང་ ད ལ་བ ོམས་ དེ་ལས་ ཟད་གྲོན་གཏང་དགོ་པའི་ གནད་དོན་དང་ གས།

ཅ༽ བ ལ་བ གས་ སི་ཁྐྲ་ ད ལ་ཁང་གི་ ིས་ཐོ་ ཡང་ན་ ིས་ཐོ་གཞན་ ། ༡༠༧ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་གིས་ རང་སོའི་མ་ད ལ་ཐོབ་པའི་ ིས་ཁྐྲ་ ་ ཐ་དད་ཐོག་ ན་

ོང་བཞག་དགོ། ༡༠༨ ེ་ཚན་ ་ ན་ ་འབད་ནིའི་འཛིན་ཐོ་ ་ ་ཁག་གི་ ིས་ཐོའི་ མ་གཞག་ཐོག་བ གས་

དགོ། ༡༠༩ ེ་ཚན་ ་ ལ་བའི་ ན་ འི་འཛིན་ཐོ་ནང་ ་ ད་དགོ་པའ་ི ཅ་ཆས་ ཡང་ན་ ཞབས་

ཏོག་ ིན་མི་དང་ དེ་གི་ མ་པ་ ་དང་ མི་ངོ་དེ་གི་མངི་ཁ་གསལ་དང་ ཁ་ ང་ ་ཨིན།

ལོ་བ ར་ སི་ཁྐྲ། ༡༡༠ ཚོགས་པ་གིས་ འཛོལ་མེད་དང་ ས་མ ན་ཁ་གསོའི་ ིས་ཁྐྲ་ཅིག་ དེ་ལས་གྲ་ ིག་ཐོག་

ན་ ོང་འབད་དགཔོ་འདི་ཡང་། ཀ༽ ིས་ལོའི་དོན་ལས་ འོང་འབབ་དང་ ཟད་གྲོན་གྱི་ ིས་ཐོ། ཁ༽ འ ང་ཟད་ ིས་ཤགོ།

༡༡༡ ཚོགས་པ་རེ་རེ་གིས་ འཆར་ལོ་མ ག་བ ་བའི་ ་ངོ་ག མ་གྱི་ནང་འཁོད་ གོང་གི་ ིས་ ལོའི་འཛིན་ཐོ་གི་འ ་ངོ་མ་ཅིག་ ེ་ཚན་ ་ ལ་དགོ།

42

༡༡༢ ཚོགས་པ་གིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་དནོ་ཚན་༡༡༡ ལས་འགལ་བ་ཅིན་ བཙག་འ འི་ བཅའ་ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་དང་ ིད་དོན་ཚགོས་པ་དེ་ ་མ་ད ལ་ཐོབ་ ནིའི་འོས་འབབ་མདེ།

བཙག་འ འ་ིཟད་ སི་ཀྱ་ི ན་ ། ༡༡༣ ཚོགས་པ་དང་འདམེས་ངོ་རེ་རེ་གིས་ བཙག་འ འི་ཟད་ ིས་ ་ ཆེད་ ་བཀོད་པའི་འ ི་

ཤོག་ནང་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ལས་ ཞལ་འདེབས་ཐོབ་མི་དང་ བཙག་ འ འི་གྲུབ་འ ས་གསལ་བ གས་འབད་དེ་ ཉིན་གྲངས་༣༠ གི་ནང་འཁོད་ བཙག་འ ་ དང་འ ེལ་བའི་ཟད་གྲོན་ ཡང་ན་ གནང་བ་ ོད་ཡདོཔ་ ་ ཁ་གསལ་འབད་བ གས་ཏེ་ ེ་ཚན་ ་ ན་ ་འབད་དགོ།

༡༡༤ ཚོགས་པ་དང་ འདེམས་ངོ་ ཡང་ན་ མི་ངོ་ཅིག་གིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདིའི་ དོན་ཚན་ ༡༡༣ ལས་འགལ་བ་ཅིན་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་དང་འཁྐྲིལ་ཏེ་ འ ེལ་ ོད་འཐབ་ ནི་དང་ ལ་ཁ་ཐོབ་མི་འདེམས་ངའོི་གྲུབ་འ ས་འདི་ཆ་མེད་གཏང་ནི།

མ་ིདམངས་བ ག་ཞབི། ༡༡༥ དོན་ཚན་༡༡༠ དང་༡༡༣ དང་འཁྐྲལི་ཏེ་བ གས་པའི་ ིས་ཁྐྲའི་འ ་ཅིག་ ེ་ཚན་གྱིས་

ཆེད་ ་བཀོད་པའི་འ ི་ཤོག་ནང་ མི་དམངས་བ ག་ཞིབ་དོན་ ་ཐོབ་ གསཔ་བཟོ་དགོ།

43

༡༡༦ འགོ་ཐོག་བཙག་འ འི་ བས་ཨིན་པ་ཅིན་ཚོགས་པ་དང་ ིར་བཏང་བཙག་འ ་དང་ ལ་ ཡོངས་ཚོགས་ ་ེ ཡང་ན་ ས་གནས་ག ང་གི་བཙག་འ འི་ བས་ཨིན་པཅིན་ འདེམས་ ངོ་ ་གི་ ད ལ་ཁང་ནང་གི་ ིས་ཁྐྲའི་ཁ་གསལ་དང་ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་གྱི་འཛིན་ ཐོ་ ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ལོགས་ ་བཀོད་ཡོད་པའི་ མ་གཞག་དང་ ས་ གནས་དང་འཁྐྲིལ་ མི་དམངས་བ ག་ཞིབ་དོན་ ་ ཐོབ་ གསཔ་བཟོ་དགོ།

༡༡༧ ིད་དོན་ཚགོས་པ་དང་ འདེམས་ང་ོ ་གི་འཛིན་ཐ་ོ བ ག་ཞིབ་འབད་དགོ་པའི་ ་བ་དེ་ ིད་དོན་ཚགོས་པའི་ད ལ་གཉེར་ ་འབད་དགོཔ་དང་ འདེམས་ངོ་ཨིན་པ་ཅིན་ འདེམས་

ངོ་གིས་ངོས་འཛིན་གྲུབ་པའི་མི་ང་ོ ་ བ ག་ཞིབ་ཀྱི་ཉིམ་ལས་ ཉིན་གྲངས་༡༠ གྱི་ཧེ་མ་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ ་འ ་གཅིག་ ལ་ཐོག་ལས་འབད་དགོ།

༡༡༨ ད ལ་གཉེར་ ཡང་ན་ འདེམས་ང་ོལས་ངོས་འཛིན་གྲུབ་པའ་ིམི་ང་ོགིས་ དོན་ཚན་ ༡༡༧ དང་འཁྐྲིལ་བ གས་པའི་ ་བ་ཐོབ་ ེ་ ་འབད་བའི་ཉིན་གྲངས་ ་ལས་ ན་མ་ འགྱངས་པར་ འ ེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ ་ ིན་དགོ།

༡༡༩ དོན་ཚན་༡༡༨ དང་འཁྐྲིལ་ ་བ་འབད་མི་ ་ ཆ་གནས་མ་འབད་བ་ཅིན་ བ ག་ཞིབ་ཀྱི་ དོན་ ་ ་བ་འབད་མི་ ེ་ཚན་གྱསི་ བཙག་འ ་ ནཚོགས་ ་བ ་འ ིན་ ལ་ཆོག།

༡༢༠ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ དོན་ཚན་༡༡༧ དང་འཁྐྲལི་བའི་ ་བ་ཐོབ་ཞནིམ་ལས་ དེ་ ནང་བཀོད་ཡོད་མི་འ ེལ་ཡོད་ཀྱི་འཛནི་ཐོ་དང་ཅ་ཆས་ཆ་མཉམ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ཁ་ གསལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ ས་ཚོད་དང་ མ་གཞག་ཐོག་མངགས་ཞིནམ་ལས་ མི་དམངས་ བ ག་ཞིབ་ལག་ལེན་འཐབ་བ ག་དགོ།

44

༡༢༡ གལ་ ིད་ བ ག་ཞིབ་ཀྱི་དམིགས་ ལ་དེ་ བ ན་འཚརེ་གྱི་དོན་ ་ཨིན་པའི་ངོས་འཛིན་ འ ང་པ་ཅིན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ འཛིན་ཐ་ོ ་ ་ མི་དམངས་བ ག་ཞིབ་ཀྱི་ གནང་བ་གནང་ནི་མེད།

45

ལེ ་ ༡༢ པ། སི་ཞབི།

སི་ཞབི་དང་བ ག་ད ད། ༡༢༢ ེ་ཚན་གྱིས་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་གི་ བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་ ་ བ ག་ད ད་

དང་ ིས་ཞིབ་འབད་ཆོག། ༡༢༣ ེ་ཚན་གྱིས་ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་རེ་རེ་གི་འ ོར་ གས་དང་ བགོ་བཀྲམ་ ་ལོན་

དེ་ལས་ འགན་འཁྐྲི་གི་བ ག་ད ད་དང་ ིས་ཞིབ་འབད་བའི་གུར་ ེ་ཚན་གྱིས་བཅའ་ ཁྐྲིམས་འདའིི་དགངོས་དོན་ ་ འགོ་འ ེན་འཐབ་ནི་དོན་ལས་ འོས་འབབ་ ན་པའི་གཞན་ བ ག་ད ད་དང་ ིས་ཞིབ་ ་འགོ་འ ེན་འཐབ་ཆགོ།

ལ་ག ང་ ིས་ཞབི་དབང་འཛིན་འད་ི མ་ད ལ་འདི་དང་ ིད་དོན་ཚགོས་པ་ ་གི་ལོ་ བ ར་ ིས་ཁྐྲ་ ་ ི་ ོགས་ཀྱི་ ིས་ཞབི་འབད་མི་ཨིན།

ས་གནས་ཁར་གྱ་ི ། ༡༢༤ ེ་ཚན་དང་ ལ་ཡོངས་ ིས་ཞིབ་དབང་འཛིན་གྱསི་ ས་གནས་ཁར་བ ག་ད ད་དང་ ིས་

ཞིབ་ཀྱི་ ་ འགོ་བ གས་ནི་རེ་འ ན་ ོར་ ང་ཤསོ་ཉིན་གྲངས་༧ གྱི་ཧེ་མ་ལས་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ ་ བ ་འ ིན་ ེལ་དགོ།

46

༡༢༥ ིད་དོན་ཚགོས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ ས་གནས་ཁར་གི་ ་འགོ་བ གས་ཀྱི་ ཚེས་གྲངས་ ་ འཛིན་ཐོ་ ་བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱི་ཡིག་ཚང་ ་ཐོབ་ གསཔ་བཟོ་ནི་ ཡང་ན་ ེ་ཚན་དང་ ལ་ག ང་ སི་ཞིབ་དབང་འཛནི་ཡིག་ཚང་ ་ ས་གོ་དང་འཛིན་ཐོ་ ་ ིན་ཐོག་ ིས་ཞིབ་དང་བ ག་ཞིབ་ ་ བ་ ོར་འབད་དགོ།

༡༢༦ ས་གནས་ཁར་གྱི་ ་ འགོ་འ ེན་འཐབ་པའི་ས་གོ་ ་ ད ལ་གཉེར་དང་ འ ེལ་ཡོད་ འདེམས་ངོ་ ་ངོ་འ ོར་འབད་དགོ།

དོ་ གོས། ༡༢༧ བ ག་ད ད་དང་ སི་ཞིབ་ བས་ དོ་ ོགས་རེ་འ ང་པ་ཅིན་ གནད་དནོ་བཀོད་ཡོད་མི་

དེ་ ེ་ཚན་དང་ ལ་ག ང་ ིས་ཞིབ་དབང་འཛིན་གྱིས་བ ར་ཞིབ་འབད་དགོ་པའི་ ་བ་ དེ་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ ལ་ཆོག།

༡༢༨ འ ེལ་ཡོད་ཚགོས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ང་ོཅིག་གིས་ དོན་ཚན་༡༢༧ དང་འཁྐྲིལ་ བ ར་ཞིབ་ཀྱི་ ་བ་ ལ་ནི་དོན་ལས་ ོད་ ོགས་འ ང་བའི་ཉིན་གྲངས་༡༠ གི་ནང་འཁོད་ ོད་ ོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁ་གསལ་དང་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་གི་བསམ་འཆར་ ་ ཡིག་ཐོག་ ་བཀོད་དེ་བ གས་དགོ།

47

ཐགོ་མའ་ི སི་ཞབི་ ན་ ། ༡༢༩ ེ་ཚན་དང་ ལ་ཡོངས་ ིས་ཞིབ་དབང་འཛིན་གྱིས་ ས་གནས་ཁག་གི་ ་དེ་མ ག་བ ་

བས་ ཐོག་མའི་ ིས་ཞིབ་ ན་ ་ཅིག་ཡིག་ཐོག་བཟོ་ ེ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱི་ གནང་བ་ ར་ འ ་ཅིག་ཚོགས་པའི་ད ལ་གཉེར་དང་ ཡང་ན་ འ ེལ་ཡོད་ འདེམས་ངོ་ ་ ིན་དགོ།

ཐགོ་མའ་ི སི་ཞབི་ ན་ འ་ིནང་དནོ། ༡༣༠ ཐོག་མའི་ ིས་ཞིབ་ ན་ ་ནང་ ད་དགོཔ་འདི་ཡང་།

ཀ༽ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གི་ ་ ོའི་རིམ་པ་དང་ ིས་ཁྐྲའ་ིལམ་ གས་ ལག་ལེན་འཐབ་པའི་ད ད་ཞབི་དང་།

ཁ༽ ིས་ཐོ་དང་བ ལ་བ གས་མ་ད ལ་གྱི་ ན་ ་ ་ངེས་ཏགི་ཨིན་མིན། ག༽ ཐོག་མའི་ཤེས་ ོགས་ །

༡༣༡ འ ེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདམེས་ངོ་ཅིག་གིས་ འགོ་ཐོག་ ིས་ཞབི་ ན་ ་དེ་ཐོབ་ པའི་ ཉིན་གྲངས་བ ་ཐམ་གྱི་ནང་འཁོད་ ན་ ་ནང་བཀོད་ཡོད་པའི་ གྲོས་འཆར་ ་ ་ ོད་ ོགས་ ཡང་ན་ བསམ་འཆར་ དེ་ལས་ཁྐྲིམས་འ ེལ་གྱི་གནད་དནོ་ངེས་བདེན་ ་ ཡིག་ཐོག་ ་བཀདོ་དེ་ ལ་དགོ།

48

མཐའ་ད ད་ ན་ ། ༡༣༢ ེ་ཚན་དང་ ལ་ཡོངས་ ིས་ཞིབ་དབང་འཛིན་གྱིས་ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་

གིས་ ལ་བའི་ཁྐྲིམས་འ ེལ་དང་ གནད་དོན་ངེས་བདནེ་གྱི་ཡིག་ཆ་ ་ ་ ཞིབ་བ ས་ འབད་དགོ།

༡༣༣ ེ་ཚན་དང་ ལ་ཡོངས་ ིས་ཞིབ་དབང་འཛིན་གྱིས་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ལས་གནང་ བ་ཐོབ་ཞིནམ་ལས་ ངམ་ཅིག་ མཐའ་ད ད་ ིས་ཞིབ་ ན་ ་དེ་བཏནོ་དགོ།

49

ལེ ་ ༡༣ པ། ན་ དོ་ མ་གཞག།

མ་ཆགོ་པའ་ི ་ དོ། ༡༣༤ ེ་ཚན་ནང་ག་ིབཙག་འ ་འགོ་དཔོན་ ་གིས་ དོགས་ ང་ ་ ོད་ ་འ ང་ནི་ཨིན་མི་ལས་

འཛེམ་དགོཔ་འདི་ཡང་། ཀ༽ ག ང་གི་ཡགི་ཚང་དབང་ཆ་ ེར་གྱི་ཁེ་ཕན་དོན་ ་ལག་ལེན་འཐབ་པ་དང་། ཁ༽ མི་ངོ ཡང་ན་ ཚོགས་པ་གང་ ང་ ་ ལ་མིན་གྱི་གྲོགས་རམ་ ིན་པ་ ཡང་ན་

བ་ ོར་མ་ ིན་པ། ག༽ ེ་ཚན་གྱི་འཇོན་ཐངས་ ཟད་གྲོན་དང་ ས་ཚོད་ཀྱི་གནས་ ངས་ ་གནདོ་ནི། ང༽ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ལས་གནང་བ་དགོས་ གས་དེ་ ་ གནང་བ་མ་ལནེ་པར་

གྲོས་ཐག་གཅོད་ནི། ཅ༽ ེ་ཚན་ ་ ང་བདནེ་མེད་ གས་ ཚོགས་ ན་ ར་མི་ ་གི་ ོ་གཏད་དང་ཡདི་ཆེས་

མེདཔ་འགྱོ་ནི་ ་གནོད་ཉེན། ༡༣༥ བཙག་འ ་འགོ་དཔོན་དེ་གིས་ ་འགན་འཐབ་པ་ ཡང་ན་ མ་འཐབ་པའི་གནད་ལས་

བ ེན་ མི་ངོ་གཅིག་གི་ཁེ་ ད་ ་ ་ཆེཝ་ ེ་ཕན་གནོད་འ ང་མི་དེ་ལས་ ཐད་ཀར་ ཡང་ན་ ཐད་ཀར་མིན་པའི་ ག་མཇལ་ ཡང་ན་ གསོལ་རས་ གྲོགས་རམ་ ོ་ ོན་ ིན་འགྲུལ་ ཡང་ན་ གཞན་ ིང་པོ་ཅན་གྱི་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་ ་དངོས་ ་ག་ནི་ཡང་ ེ་

ཚན་ནང་གི་འགོ་དཔོན་ག་གིས་ཡང་ལེན་མི་ཆོག།

50

དང་ལནེ་གྱ་ིད ་ེབ། ༡༣༦ དོན་ཚན་༡༣༤ དང་༡༣༥ ལས་འགལ་བའི་དང་ལེན་ནང་ ད་དགཔོ་འདི་ཡང་།

ཀ༽ ིག་ཁྐྲིམས་དང་འ ེལ་བའི་དང་ལེན་ ཡང་ན། ཁ༽ ཁྐྲིམས་ཀྱི་འ ན་སར་ཁྐྲིམས་ད ད།

51

ལེ ་ ༡༤ པ། རི་བཏང་གནད་དནོ།

ནི་འགྲུལ་བཀག་དམ། ༡༣༧ ིད་དོན་ཚགོས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་ཀྱི་ཟད་

གྲོན་དོན་ ་ ད ལ་འ ེལ་ལས་ ེ་དང་ ལས་ཚོགས་ ཡང་ན་ མི་ང་ོཅིག་ལས་ ིན་ འགྲུལ་ ཡང་ན་ ་གཡར་གྱི་མ་ད ལ་ ་ལེན་མི་ཆོག།

༡༣༨ དོན་ཚན་༡༣༧ དང་འཁྐྲིལ་དགོཔ་ཨནི་ ང་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ང་ོ ཅིག་གིས་ ལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ད ལ་འ ེལ་ལས་ ེ་ ་ལས་ བཙག་འ འི་བ ལ་ བ གས་དོན་ ་མནི་པའི་ གཞན་ ནི་འགྲུལ་དང་ ཡང་ན་ ་གཡར་ ་ལེན་ཆོག། ཨིན་ ང་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ ་ དོན་ཚན་༡༡༠ ནང་གི་ལོ་བ ར་ སི་ཁྐྲའི་ ན་ ་ དང་ གས་ ཆེད་ ་བཀོད་ཡོད་པའི་འ ི་ཤོག་ནང་ ིན་འགྲུལ་ ཡང་ན་ ་གཡར་དེ་ བཙག་འ འི་བ ལ་བ གས་ ་མིན་པའི་ལས་དོན་ཅིག་ ་ ལག་ལེན་འཐབ་ ེ་མེད་པའི་ ོར་ གསལ་བ གས་ ལ་དགོ།

༡༣༩ ིད་དནོ་ཚགོས་པ་ ཡང་ན་ འདམེས་ངོ་ ་གིས་ལེན་པའི་ ིན་འགྲུལ་དེ་ འ ག་ནང་ འཁོད་ཀྱི་ད ལ་འ ེལ་ལས་ ེ་ ་ལས་ ངམ་ཅིག་ལེན་ཆོག།

52

ཡངས་ཆག་ཡདོ་པའ་ིཟད་གྲནོ། ༡༤༠ མཐོ་ཚད་དང་འཁྐྲལི་གནས་མ་དགོ་པའི་ཟད་གྲནོ་གྱི་རིགས་ ་ཡང་།

ཀ༽ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་ ་གནས་ནའིི་དོན་ ་བཏང་བའི་ཟད་གྲནོ། ཁ༽ ཁྐྲིམས་ག གས་ཀྱི་བཤེར་ཡིག་དང་འ ེལ་བའི་ཟད་གྲནོ། ག༽ ཉེས་ཆད་དང་ ག ང་བཞེས་ ཞི་བའི་ཉེས་ཆད་ ཡང་ན་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་

ཀྱི་བཀོད་ ་ ་ ་གནས་ཐབས་ ་བཏང་པའི་ཟད་གྲནོ།

་ི ལ་གྲགོས་རམ་བཀག་དམ། ༡༤༡ ཚོགས་པ་ ཡང་ན་ འདེམས་ངོ་ཅིག་གིས་ཡང་ ག ང་འ ེལ་ ཡང་ན་ ག ང་མིན་

ཡང་ན་ ེར་ ེ་དང་ མི་ང་ོཅིག་ལས་ཡང་ དེ་གི་འ ང་ས་ ི་ ལ་ལས་ཨིན་མི་ ཏི་ ་ ཡང་ན་ གྲོགས་རམ་ག་ནི་ཡང་ལེན་མ་ིཆོག།

༡༤༢ དོན་ཚན་༡༤༡ གི་དགོངས་དོན་ལས་འགལ་མི་ ་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲམིས་དང་འཁྐྲིལ་ དང་ལེན་མ་འབད་བའི་ཧེ་མ་ བཙག་འ ་ ན་ཚོགས་ཀྱིས་ ད ེ་ཞིབ་མཐལི་ ིན་འབད་ དེ་ ཁོ/མོ་ ཡང་ན་ དེ་ ་ ག་ཅི་བ མ་གྱི་དང་ལེན་འབད་ནི་ཨནི་ན་གི་གྲོས་འཆར་ ོར་ འོས་འབབ་ ན་པའི་ ན་གསན་གོ་ བས་ཅིག་ འ ེལ་ཡོད་འདེམས་ངོ་དང་ཚོགས་པ་ ་ ིན་དགོ།

53

ཚགོས་པ་ ཡང་ན་ འདམེས་ང་ོ ་འཁྐྲ་ིབ། ༡༤༣ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་དང་འཁྐྲིལ་ ཕོག་པའི་ཉེས་ཆད་དེ་ ཁྐྲིམས་དང་བ ན་ ཚོགས་པའི་ དི་

འཛིན་དང་ ད ལ་གཉེར་ དེ་ལས་ འདེམས་ངོ་ཁོང་རང་ ་འཁྐྲི་དགོཔ་ཨནི། ༡༤༤ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ ལ་ཡོངས་ ་ ོག་པ་ ་ ་ མ་ད ལ་གྱི་ལག་ལེན་ ་ ོག་

འབད་ནའིི་ དབང་ཆ་ ིན་དགོ།

འབད་མ་ཆགོ་པའ་ིལས་དནོ། ༡༤༥ འདེམས་ངོ་ མི་ང་ོ ཡང་ན་ ཚོགས་པ་གང་ ང་ཅིག་གིས་ གཡོ་ཐབས་ཀྱི་ཁ་བ ོམ་པ་

ཐབས་ཤེས་ ་ཚོགས་ཐོག་ མ་ད ལ་བ ་བ་ ཡང་ན་ ཁ་ བ་ཐོག་ལོག་ ོད་འབད་བ་ ཡང་ན་ བཅའ་ཁྐྲམིས་འདི་འོག་ལས་ ལ་མིན་གྱི་མ་ད ལ་ལེན་པ་ཅིན་ དེ་ ་ཉེས་པ་ ཡང་ཁྐྲ་གི་ཉེས་ ོན་ ེ་བ ིས་དག།ོ

མངནོ་ གས་ཀྱ་ིཁྐྲ་ིའགན། ༡༤༦ ཟད་གྲནོ་བཏང་ཡོདཔ་ ་ ཐད་ཀར་བ ལ་བ གས་ཀྱི་དནོ་ ་ཨིན་པའི་ མངོན་ གས་ཀྱི་

ཁྐྲི་འགན་ད་ེ ཚོགས་པ་དང་འདེམས་ངོ་ ་ཕོགཔ་ཨིན།

ཚབས་ཆ་ེ ང་། ༡༤༧ གལ་ ིད་ མི་ང་ོཅིག་ ཡང་ན་ གནས་ ངས་ཅིག་ ་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདིའི་དགོངས་དོན་

ཡང་ན་ ོར་ ལ་དེ་ ཆ་མེད་སོང་བ་ཅིན་ ཆ་མེད་དེ་གསི་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདིའ་ིདགོངས་ དོན་དང་འ ག་ ལ་གཞན་ ་ ་ འགྱུར་བ་མེད།

54

བཅའ་ཡགི་བཟ་ོནའི་ིདབང་ཆ། ༡༤༨ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་བ ར་ ོད་འབད་ནི་ ཡང་ན་ ལག་ལེན་

འཐབ་དོན་ ་མཁོ་བའི་ ་ ོད་ ་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་ལས་མ་འགལ་བར་ འཐབ་ བ ག་དགོ།

༡༤༩ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱིས་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདའིི་གནད་དོན་ ་ལག་ལེན་དནོ་ ་ བཅའ་ ཡིག་ ་བཟོ་དགོཔ་དང་ དེ་ གས་ཀྱི་བཅའ་ཡིག་དེ་ ་ཡང་ བ ་འ ིན་ཐོག་བཏོན་དགོ།

༡༥༠ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་ཀྱསི་དགོས་མཁོ་ ོད་མི་དེ་གི་ཁ་ ོང་ ་ ཨིནམ་དང་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་གི་ བཙག་འ འི་བཅའ་ཁྐྲིམས་ཀྱི་དགསོ་མཁོ་གང་ ང་གི་ བ་འགལ་ ་མེན།

མཉམ་ གས་དབང་ཚད། ༡༥༡ མངོན་མཐོ་ཁྐྲིམས་ཀྱི་འ ན་ས་གིས་ གནོད་འགེལ་གང་ ང་ཅིག་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་

ཡང་ན་ འདི་འགོ་བ མས་ཡོད་པའི་ཁྐྲིམས་ གས་གཞན་གྱི་ ཁྱབ་དབང་ ་མ་ ད་པ་ ཡང་ན་ ཆ་ཤས་ཅིག་ ད་ཡོད་པ་ཅནི་ འོས་འཚམས་ ན་པའི་ཉེས་ཆད་བཀལ་ནི་དེ་གི་ དབང་ཚད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཁྐྲིམས་ད ད་མ་ཆོག་པའི་ ིས་ཁུངས་མེད།

55

འ ་ི ནོ། ༡༥༢ ཚོགས་ཁང་རང་སའོི་ འ ས་མི་ཡོངས་བ ོམས་ལས་ག མ་ད ་གཅིག་གིས་གྲོས་དོན་

ལ་བ་ཅིན་ བཅའ་ཁྐྲིམས་འདི་ ་ ཁ་ ོང་ ཁྱད་པར་ ཡང་ན་ ཆ་མེད་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ ལས་ འ ི་ ོན་འབད་དགོ་པ་ཅིན་ ཚོགས་ཁང་རང་སའོི་ ེད་མང་ཐོག་ལས་ ཡང་ན་ ི་ ཚོགས་ ན་བ གས་ བས་ ་ཨིན་པ་ཅིན་ ཚོགས་ ན་བ ར་མའིི་གྲལ་ ་ཡོད་པའི་ འ ས་མི་ཡོངས་བ ོམས་ཀྱི་ ག མ་ད ་གཉིས་ལས་མ་ ང་བའི་ ཚོགས་ ན་ཐོག་ལས་ བཙག་འ ་ ན་ཚགོས་ཀྱི་མཛད་ ོ་དང་དོན་ ིན་ ་མ་གནོདཔ་ཅིག་དགོ།

༡༥༣ འ ི་ ོན་དེ་གིས་ ངན་ ད་དར་ཁྱབ་ ཡང་ན་ བཙག་འ འི་གྲུབ་འ ས་ ་ ལ་མིན་ཏི་ ་ག་ི ས་ གས་ཀྱིས་ གནོད་ཉེན་མི་འ ང་བའི་ཐབས་ལམ་ ངེས་བདེན་བཟོ་དགོཔ་ད་ེ ི་ཚོགས་ཀྱི་དམ་ཚགི་གཙང་བའི་ ག་འགན་ཨིན།

ཚགི་དནོ་གྱ་ིདབང་ཚད། ༡༥༤ གལ་ ིད་ ོང་ཁ་དང་ད ིན་ ད་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ གོ་དོན་མ་འ ་བའི་གནད་རེ་ཤར་ཚེ་

ོང་ཁའ་ིགོ་དོན་འདི་ ་ ཆ་གནས་བ ང་དགོ།

***

i

Table of Contents

PREAMBLE ............................................................................... 1

CHAPTER 1 ............................................................................... 2

Preliminary .................................................................................. 2

Short Title, Extent and Commencement ..................................... 2

Definition .................................................................................... 2

CHAPTER 2 ............................................................................... 6

Public Election Fund ................................................................... 6

Purpose ........................................................................................ 6

Management ................................................................................ 7

Authority to Fix the Maximum Spending Limits ....................... 7

Fund Provision ............................................................................ 7

Establishment of the Division ..................................................... 8

Functions of the Division ............................................................ 8

CHAPTER 3 ............................................................................. 11

Eligibility Criteria ..................................................................... 11

Eligibility Criteria for Funding of National Council Candidates ................................................................................. 11

Eligibility Criteria for Funding of Political Parties ................... 12

Eligibility Criteria for Funding of National Assembly Candidates ................................................................................. 13

ii

Replacement Candidates ........................................................... 13

Violation of Eligibility Criteria ................................................. 15

Funding of National Referendum ............................................. 15

CHAPTER 4 ............................................................................. 16

Fund Distribution ...................................................................... 16

Estimate of Funds ..................................................................... 16

Time of Dirstrubition ................................................................ 16

Surplus Campaign Funds .......................................................... 17

Refusal to Disburse Funds ........................................................ 18

Prohibition on Fund Raising ..................................................... 19

CHAPTER 5 ............................................................................. 20

Accounts ................................................................................... 20

Campaign Accounts .................................................................. 20

Mode of Spending ..................................................................... 20

CHAPTER 6 ............................................................................. 22

Funding Limit ........................................................................... 22

Maximum Limits of Funds Disbursed ...................................... 22

Maximum Limits of Expense .................................................... 22

iii

CHAPTER 7 ............................................................................. 26

Contributions............................................................................. 26

Contributions from Registered Members .................................. 26

Declaration of Contribution ...................................................... 28

Verifying Registered Members ................................................. 28

CHAPTER 8 ............................................................................. 29

Use of Campaign Funds ............................................................ 29

Permissible Expenses ................................................................ 29

Sponsor ..................................................................................... 30

Payment of Bills ........................................................................ 32

CHAPTER 9 ............................................................................. 33

Spending Limits ........................................................................ 33

Authority ................................................................................... 33

Prohibited Expenditure ............................................................. 33

Chapter 10 ................................................................................. 35

Complaints ................................................................................ 35

Contents of the Complaint ........................................................ 35

Action on the Complaint ........................................................... 36

Appeal ....................................................................................... 37

iv

Investigation .............................................................................. 37

Enforcement Procedure ............................................................. 38

CHAPTER 11 ........................................................................... 40

Record Keeping and Reporting ................................................. 40

Separate Records ....................................................................... 40

Annual Account ........................................................................ 41

Return of Election Expenses ..................................................... 42

Public Inspection ....................................................................... 42

CHAPTER 12 ........................................................................... 45

Audit ......................................................................................... 45

Audit and Examination ............................................................. 45

Fieldwork .................................................................................. 45

Dispute ...................................................................................... 46

Preliminary Audit Report .......................................................... 47

Content of the Preliminary Audit Report .................................. 47

Final Report .............................................................................. 48

CHAPTER 13 ........................................................................... 49

Code of Conduct ....................................................................... 49

Prohibited Conduct ................................................................... 49

v

Type of Action .......................................................................... 50

CHAPTER 14 ........................................................................... 51

General Provision...................................................................... 51

Prohibition of Loans ................................................................. 51

Exempted Expenditures ............................................................ 52

Foreign Assistance Prohibited .................................................. 52

Liability of the Party or Candidate............................................ 53

Prohibited Activity .................................................................... 53

Burden of Proof......................................................................... 53

Severability ............................................................................... 53

Rule-Making Power .................................................................. 54

Inherent Powers ........................................................................ 54

Amendment ............................................................................... 55

Authoritative Text ..................................................................... 55

1

PUBLIC ELECTION FUND ACT OF THE KINGDOM OF BHUTAN, 2008

PREAMBLE

Whereas, pursuant to Article 16 of the Constitution of the Kingdom of Bhutan 2008, the elections to Parliament shall be State financed and funds disbursed in a non-discriminatory manner, and in keeping with Section 16 of Article 22 and Section 7 of Article 23 to regulate these and any other expenditure related to election campaign;

Parliament of the Kingdom of Bhutan during its 1st Session do hereby enact the Public Election Fund Act of the Kingdom of Bhutan on this 26th Day of the Second 5th Month of the Earth Male Rat Year corresponding to the 28th Day of the 7th Month of the Year 2008.

2

CHAPTER 1

PRELIMINARY

Short Title, Extent and Commencement

1. This Act shall:

(a) Be known as the Public Election Fund Act of the Kingdom of Bhutan, 2008;

(b) Extend to the whole of the Kingdom of Bhutan; and

(c) Come into force on the 11th Day of 6th Month of the Earth Male Rat Year corresponding to 12th Day of 8th Month of 2008.

Definition

2. In this Act, unless the context otherwise requires:

(a) “Act” means the Public Election Fund Act of the Kingdom of Bhutan;

3

(b) “Base Amount” means the amount of funds disbursed by the Election Commission to a political party for the Primary Round or candidate in the case of General Elections to National Assembly and National Council elections.

(c) “Contribution” means a monetary payment made by a registered member of a political party;

(d) “Division” means the Public Election Fund Division established under section 10 of Chapter 2 of this Act;

(e) “Election Act” means the Election Act of the Kingdom of Bhutan, 2008;

(f) “Election Commission” means the Election Commission of Bhutan;

(g) “Election Expenses” means expenses incurred or authorized on account of or in respect of the election campaign from the date of issue of announcement of election by the Election Commission till the date of declaration of result;

4

(h) “Fair Market Value” means fair, just, economic, and equitable valueunder normal market conditions and based upon the value of items of similar description, age and condition;

(i) “Fund” means the election campaign fund disbursed by the Election Commission;

(j) “General Election” means the election in which the candidates of two registered political parties securing the highest number and the next highest number of total valid votes cast in the Primary Round throughout the Kingdom are declared eligible to participate and contest for National Assembly seats;

(k) “Harassment” means an act done to annoy a person and not serving any legitimate purpose;

(l) “Itemized” means that each contribution received or expenditure made is set forth separately;

(m) “In Kind Contribution” means a contribution of goods or services or anything of value and not a monetary contribution made by a registered member of a political party;

5

(n) “Party” means a political party registered with the Election Commission;

(o) “Primary Round” means an election to the National Assembly where all registered political parties shall be eligible to participate and contest;

(p) “Qualified Candidate” means any individual whose nomination has been duly accepted by the Election Commission; and

(q) Words importing the singular number shall include the plural number and vice-versa, unless the context otherwise requires.

6

CHAPTER 2

PUBLIC ELECTION FUND

3. There shall be a Public Election Fund into which shall be paid every year such amount as the Election Commission may consider appropriate for funding registered political parties and candidates at elections to Parliament.

4. The candidates to the Local Governments shall not receive election campaign funds from the Election Commission.

Purpose

5. The purpose of the Public Election Fund, through non- discriminatory state financing of elections to Parliament, is to:

(a) Ensure equal and wide participation of all interested and qualified candidates and registered political parties;

7

(b) Curb undue influence of money power on elections and to prevent the unregulated flow of funds from questionable sources into political contests; and

(c) Ensure clean, free and fair elections and NationalReferendums.

Management

6. The Election Commission shall be responsible for the overall management of the Fund.

Authority to Fix the Maximum Spending Limits

7. The Election Commission shall fix the maximum spending limits for political parties and candidates in an election to Parliament and Local Governments from time to time.

Fund Provision

8. The Election Commission shall submit to Parliament an annual estimate of fund required for financing of election campaigns.

8

9. Parliament shall endorse and pass the amount recommended by the Election Commission under section 8 in the same session of Parliament without any change in the amount estimated.

Establishment of the Division

10. The Election Commission shall, within its Secretariat, establish a Public Election Fund Division with responsibility for:

(a) Maintaining, disbursing, monitoring and scrutiny of all election campaign expenses in relation to Parliamentary elections;

(b) Monitoring all election campaign expenses in relation to Local Government elections; and

(c) Monitoring the accounts of the Political Parties as provided for in this Act.

Functions of the Division

11. The Division shall report on all matters relating to Public Election Fund and take necessary approval of the Election Commission.

9

12. The Division shall notify, upon announcement of elections by the Election Commission, the amount a party or candidate contesting in an election may receive from the Fund.

13. The Division shall, in carrying out its functions, consider all relevant facts and circumstances and be bound by the election formalities as envisaged in the Election Act.

14. The Division shall:

(a) Verify all documents submitted to the Election Commission under the provisions of this Act;

(b) Prepare and publish instructions setting forth methods of book keeping and preservation of records to facilitate compliance with this Act;

(c) Produce yearly reports describing the Division’s activity and any recommendation for changes in law, administration or funding amounts and accounting for money in the Fund;

10

(d) Monitor return of election expenses and financial records of candidates and parties submitted in pursuance of the provisions of this Act; and

(e) Enforce the provisions of this Act.

11

CHAPTER 3

ELIGIBILITY CRITERIA

Eligibility Criteria for Funding of National Council Candidates

15. A candidate to the National Council shall be eligible to receive the base amount from the Fund, during the National Council elections, if his/her nomination has been duly accepted.

16. Every Gewog and Dzongkhag Thromde, which is not part of a Gewog, shall be entitled to nominate one candidate to the National Council elections.

17. A candidate nominated to contest National Council elections after the first elections conducted under the Constitution of the Kingdom of Bhutan shall receive an amount equal to the base amount to be received by eligible candidates or as may be fixed by the Election Commission from time to time.

18. The application for Fund shall be accompanied with the copy of the letter of acceptance as a candidate in accordance with the Election Act.

12

Eligibility Criteria for Funding of Political Parties

19. A party shall be eligible for the Fund, during the National Assembly elections, if it has been registered for contesting the Primary Round of elections to the National Assembly in all twenty Dzongkhags.

20. A party shall be eligible for the Fund, if it had secured at least 10 percent of the valid votes cast in the previous Primary Round for the National Assembly elections.

21. A party intending to contest National Assembly elections for the first time shall receive an amount equal to the baseamount to be received by eligible political parties.

22. The application for Fund shall be accompanied with the copy of the Certificate of Registration as a political party issued by the Election Commission and the Letter of Intent stating its intention to participate in the elections to the National Assembly in accordance with the Election Act.

13

Eligibility Criteria for Funding of National Assembly Candidates

23. A candidate to the National Assembly shall be eligible to receive an amount equal to the base amount to be received by eligible candidates, during the General Elections, if his/her nomination has been duly accepted and is so certified by the Election Commission.

Replacement Candidates

24. A candidate who shall be a replacement of another candidate in accordance with the Election Act upon the death of a candidate or disqualification, cancellation or withdrawal of a candidature before the General Election or elections to the National Council must comply with all the provisions of this Act and Rules and Regulations made thereunder.

25. The Election Commission shall give a written notice to the bank concerned blocking the campaign account of candidate who has been disqualified, or whose candidature has been cancelled, or has withdrawn his/her candidature, or has died, before the General Election or elections to the National Council.

14

Provided that in the case of disqualification or cancellation the Commission shall direct the forfeiture and demand the refund of the entire amount disbursed to the candidate.

26. The replacement candidate shall submit an application for funding at the time of filing his/her nomination.

27. The Division shall disburse funds to the replacement candidate only upon acceptance of his/her nomination by the Election Commission.

28. The campaign account of the candidate replaced under section 24 shall be transferred to the replacement candidate if the fund has already been disbursed to the candidate, and the replacement candidate shall be eligible to receive additional funds to the extent of shortfall between the total entitlement of the fund for a candidate and the amount of fund transferred to him/her from the replaced candidate.

Provided failure to submit the funding application under section 26 shall result in the liquidation of the account and return of the money to the Fund.

15

Violation of Eligibility Criteria

29. The Election Commission shall have authority to direct the forfeiture and demand the refund of the amount disbursed to the party or the candidate if a party or candidate violates any condition of eligibility for the Fund.

Funding of National Referendum

30. The Election Commission shall provide fund for incurring expenses related to the conduct of National Referendum in accordance with the National Referendum Act.

16

CHAPTER 4

FUND DISTRIBUTION

Estimate of Funds

31. The Division shall determine and publish an estimate of the Funds available for distribution to parties and candidates at elections to Parliament not later than ninety days, before the date of expiration of duration of that Parliament.

Time of Distribution

32. The Division shall disburse the eligible amount to the campaign account of the political party and contesting candidate not later than 3 working days from the date of receipt of the valid funding application.

33. The Division shall ensure transparent reporting and disclosure of expenditure and disbursement of fund provided to every registered party or candidate as prescribed in this Act.

17

Surplus Campaign Funds

34. A party shall file its election return within thirty days of the declaration of results of the Primary Round of elections and a candidate shall file his/her election return within thirty days of declaration of results of the General Election to the Division.

35. A candidate to Local Government Elections shall file his/her election return within thirty days of the declaration of results to the Division.

36. A National Council candidate shall file his/her election return within thirty days of the declaration of results of the election to the Division.

37. The Division shall make election returns of parties and candidates available for public inspection.

18

38. The unspent amount out of the campaign funds provided to the political parties for the Primary Round by the Election Commission, upon completion of the Primary Round shall be retained for use in the General Elections, provided proper documentation is maintained in the election return under section 113, while the parties ineligible to contest the General Election shall refund the unspent amount to the Division.

39. The unspent amount out of the campaign funds provided to the candidates to the National Council shall be refunded to the Division.

Refusal to Disburse Funds

40. The Election Commission may refuse to disburse funds to a party or a candidate if a case of fraud or illegal activity committed by the party or candidate is detected.

Provided that where the funds have already been disbursed to a party or candidate the Election Commission may direct the forfeiture and demand the refund of the Fund.

19

Prohibition on Fund Raising

41. No political party or a candidate shall solicit or resort to any form of fund raising for campaigning in an election to Parliament and Local Governments from private individuals or any agency.

Provided a party may accept financial contributions and in kind contributions from its registered members as per limits fixed by the Election Commission from time to time.

42. Any party member or candidate guilty of violation of section 41 shall be dealt in accordance with the Election Act and if any political party is found involved, that party shall be dissolved by order of the Supreme Court.

20

CHAPTER 5

ACCOUNTS

Campaign Accounts

43. A party and candidate shall open separate campaign account in the bank notified by the Election Commission to be called the party campaign account and the candidate campaign account respectively.

44. The details of the separate campaign account must be intimated to the Division within 5 workingdays of such opening of accounts.

45. A party or candidate shall conduct all financial activity through a single campaign account.

46. No party or candidate shall make any deposit in the campaign account except the contributions received from its registered members and the funds received by candidates under section 57 of this Act respectively.

Mode of Spending

47. The treasurer of the party shall have authority to withdraw funds from the party’s campaign account.

21

48. A candidate may designate any other person with authority to withdraw funds from the candidate’s campaign account.

49. The party or candidate or a person authorized under sections 47 and 48 shall pay money from the campaign account directly to the person providing goods and services for the campaign.

50. No party or candidate shall spend out of the campaign account for any purpose that is not related to the election campaign.

51. No fresh expenses from the campaign account shall be incurred by the party or candidate 48 hours before the day of poll except the expenditures specified under section 77 (l) and (m).

52. No expenses shall be incurred on real or personal property that can be retained for more than 30 days after an election.

53. All expenditures shall be made by cheque except an expenditure not exceeding Ngultrum 10,000/- which may be made by cash.

22

CHAPTER 6

FUNDING LIMIT

Maximum Limits of Funds Disbursed

54. The Election Commission shall, disburse funds to a party for the Primary Round which shall be calculated at an amount equal to or less than Ngultrum 100,000/- per constituency or as may be fixed by the Election Commission from time to time andhaving regard to the provisions of sections 19 to 23 and the total number of constituencies.

55. A candidate in each constituency for the purposes of General Elections and National Council elections shall be eligible to receive an amount equal to or less than Ngultrum 100,000/- or as may be fixed by the Election Commission from time to time.

Maximum Limits of Expenses

56. Each party, in addition to the base amount received from the Fund, can incur expenditure from its own funds for elections in the Primary Round and General Elections, up to an amount not exceeding the fund provided by the Election Commission.

23

57. Each candidate, in addition to the base amount received from the Fund, can incur expenditure from funds received from his/her party for elections to the General Election up to an amount not exceeding the fund provided by the Election Commission.

58. Expenditure incurred or authorized by a candidate contesting in elections to National Council shall, subject to any orders of the Election Commission under section 7, be limited to a maximum amount of Ngultrum 100,000/- or as may be fixed by the Election Commission from time to time.

59. Expenditure incurred or authorized by a candidate contesting election to Local Government shall, subject to any orders of the Election Commission under section 7, be limited to a maximum amount of Ngultrum 50,000/- or as may be fixed by the Election Commission from time to time.

24

60. Any person or Party or candidate found guilty of violation of sections 56, 57 and 58 shall be liable to pay a fine into the Fund of an amount equal to but not exceeding the amount given to the candidate, not-withstanding any other action that may be taken under the Election Act of the Kingdom of Bhutan 2008.

61. Every candidate and party shall maintain, in the prescribed forms, day to day accounts of all contributions received and expenses incurred or authorized in relation to campaign from the date of announcement of elections till the declaration of results.

62. The sum disbursed under sections 54 and 55 shall be subject to revision from time to time by the Election Commission, as it may deem appropriate.

63. No person shall incur or authorize any election expenses for or on behalf of any candidate or party, unless the person has been authorized in writing in this behalf by the candidate or his/her election representative or by the party concerned or its election representative.

25

64. Any person contravening the provisions of section 63 shall be guilty of the offence of petty misdemeanor.

26

CHAPTER 7

CONTRIBUTIONS

Contributions from Registered Members

65. No political party shall accept financial contributions or in kind contributions, other than those voluntarily offered to it by any of its registered members, of an amount or value not exceeding Ngultrum 100,000/- per member per year or as may be fixed by the Election Commission from time to time.

Provided that no individual or organization, during an election period, shall sponsor meals, entertainment, donations or activity of any kind which may benefit or damage the electoral prospects of any party or candidate.

66. A party shall at the time of submitting its funding application also submit a list of names of registered members with the precise amount of contribution of any kind received from each of them.

67. Any further financial contribution or in kind contribution received after submission of the contribution list under section 66 shall, be submitted along with the election returns to the Division.

27

68. A party shall not receive financial contribution or in kind contributions from its registered members in excess of the maximum expenditure amount stipulated by the Election Commission from time to time under this Act.

69. Any party found guilty of violation of section 68 of this Act shall not be eligible to receive funds and be liable to pay a fine equal to the amount of the contribution received in excess of the maximum amount stipulated under this Act, not-withstanding any other action that may be taken under the Election Act of the Kingdom of Bhutan 2008.

70. Any act which is established to be a favour, political or otherwise, given to any registered member in return of the contribution made under sections 65 and 67 shall be an offence under the Election Act.

71. No person or organization shall receive any contribution from any member of the party or on behalf of any political party, unless the person has been authorized in writing for this purpose by the concerned party.

28

72. Any person contravening the provisions of section 71 shall be guilty of the offence of felony of fourth degree.

Declaration of Contribution

73. All contributions made under sections 65 and 67 except in kind contribution shall be made by cheques and all such contributions shall be declared by the party as the case may be, before the Division.

74. On making declaration under section 73 a party shall incorporate the value of the in kind contribution after working out its valuation as per fair market value.

75. Tax exemption shall be allowed on contributions made by registered members to political parties up to a limit of 5% of the member’s total adjusted gross income.

Verifying Registered Members

76. The party shall be responsible to establish that its members making contributions are voters registered in an Electoral Roll.

29

CHAPTER 8

USE OF CAMPAIGN FUNDS

Permissible Expenses

77. The Fund, and the Party’s own Funds in case of Primary Round and General Elections, shall be limited to financing and reimbursement for election campaigns expenses incurred by parties and candidates for the purposes as indicated hereunder:

(a) Rental of campaign office spaces;

(b) Utility bills, like water, telephone and electricity bills;

(c) Goods and services for direct campaign purpose only;

(d) Hire and rent of office automation equipments during elections;

(e) Stationery;

(f) Rent for facilities for a specific campaign-related event;

(g) Communication expenses;

(h) Production of manifesto;

(i) Canvassing and election rallies;

30

(j) Hire of motor vehicles for campaign purposes;

(k) Display after obtaining permit from the Election Commission the party name, symbols, logo, poster or flags on vehicles;

(l) Daily Subsistence Allowance for candidates and duly appointed representatives of the political parties and candidates; and

(m) Any other campaign related expenses as may be specified by the Election Commission from time to time.

Sponsor

78. The Election Commission shall sponsor:

(a) Public debates for parties and candidates for Parliamentary elections;

(b) Production of election broadcasts of a value specified by the Commission;

(c) Brochures and pamphlet for parties and candidates of a value specified by the Commission;

31

(d) Production and display of Posters for parties and candidates of the size and of a value specified by the Commission;

(e) Media advertisements and postage of a value specified by the Commission; and

(f) Campaign Fund management trainings.

79. All participating parties and candidates shall attend the debates sponsored by the Election Commission.

Provided unless specifically exempted by the Election Commission, the non-participating party or candidate shall be ineligible to receive funds and liable to refund the funds received already for that election.

80. A party or candidate may request to be exempted from participating in the public debate organized by the Election Commission by completing the following formality:

(a) Submitting a written request to the Commission at least one week prior to the scheduled debate; and

32

(b) Stating the reason justifying its or his/her exemption.

81. The Election Commission may after being satisfied with the justification exempt the participation of such party or candidate from participation in the debate.

Payment of Bills

82. Every party and candidate shall pay all election expenses incurred before the filing of return of election expenses.

33

CHAPTER 9

SPENDING LIMITS

Authority

83. No expenditure shall be made for or on behalf of a party without the authority of the treasurer or his/her designated representative and in the case of candidate by the person so designated by the candidate.

Prohibited Expenditure

84. The following expenditures by a party or a candidate are prohibited:

(a) Anything that is in violation of the laws in force in the Kingdom of Bhutan;

(b) Purchase of goods to sell for profit;

(c) Anything clearly in excess of the fair market value of the services, materials, facilities, or other things of value received in exchange for the satisfaction or repayment of any debts;

34

(d) Gift or donations; and

(e) Any other expenditure the Election Commission may from time to time deem as prohibited expenditure.

85. The fund used for campaign related expenses as outlined in the guidelines published by the Division shall, subject to section 84, be considered valid campaign expenses.

86. The Election Commission shall have authority to direct the forfeiture and demand the refund of the Fund and impose a fine of an amount equal to the prohibited expenditure if a party or candidate is found guilty of violating sections 77, 79 and 84 of this Act.

35

Chapter 10

COMPLAINTS

87. Complaints of prohibited expenditure or any other related activity shall be made to the Election Commission.

88. The complaints shall conform to the following:

(a) Contain the full name and address of the complainant;

(b) Be given in writing; and

(c) Be signed by the complainant and duly endorsed by a known witness.

89. All statements made in the complaint shall be subject to the law governing perjury.

Contents of the Complaint

90. The complaint shall:

(a) Clearly identify as respondent each person who is alleged to have violated the provision of this Act;

(b) Contain a clear recitation of facts which describe the violation of the Act; and

36

(c) Be accompanied by documentation supporting the facts alleged.

Provided that any statements not based on personal knowledge must be accompanied by an identification of the source of information.

Action on the Complaint

91. The Election Commission shall, if on consideration of the complaint is satisfied that sufficient grounds exist, forward a copy of the complaint to the respondent within ten days of its receipt.

92. The respondent shall be given reasonable opportunity to demonstrate within seven days of the receipt of the copy of the complaint why no action should be taken.

93. The Election Commission shall, upon holding an inquiry or hearing as deemed appropriate, make every endeavor to decide the complaint within twenty one days of receipt of the reply from the respondent under section 92.

37

Appeal

94. An appeal shall lie with the Supreme Court, from any order of the Election Commission under section 93, within 10 days of the declaration of the results.

95. The Supreme Court shall, upon holding an inquiry or hearing as deemed appropriate, make every endeavor to decide the appeal within twenty one days of its receipt.

Investigation

96. The Election Commission on finding a reason to believe that a violation of the Act or Rules and Regulations made thereunder has occurred or is about to occur it shall conduct investigation in such cases.

97. The investigation by the Election Commission may include field investigation, audits and other methods of information gathering.

38

Enforcement Procedure

98. The Election Commission shall, if it has a reason to believe that a violation of the provisions of this Act or Rules and Regulations made thereunder has occurred or is about to occur, notify the respondent of its belief setting forth the legal basis and alleged facts in support of the action.

99. The alleged violator shall provide an explanation to the Election Commission or comply with the order within ten days of its issue.

100. The Election Commission shall, if upon expiration of ten days finds that the alleged violator remains out of compliance, make its finding public and issue an order calling for the forfeiture of the Fund.

101. The Election Commission shall notify both the respondent and the complainant if it finds no reason to believe that a violation of the provisions of this Act or Rules and Regulations made thereunder has occurred or otherwise terminates its proceedings and make such findings public.

39

102. The party aggrieved may, within 10 days of the declaration of the results of the election, appeal to the Supreme Court from the order of the Commission under section 100 or 101.

103. The Supreme Court shall endeavor to conclude the trial within twenty one days from the date on which the appeal is presented to the Court.

40

CHAPTER 11

RECORD KEEPING AND REPORTING

Separate Records

104. The political parties and candidates shall maintain, at the office declared at the time of registration, books and records of financial transactions and other information required by law.

105. The treasurers of the political parties and representatives of the candidate shall ensure that books and records of accounts are properly maintained and preserved.

106. The books and records of accounts shall contain:

(a) Details of all money received from the Fund by the party and the candidate;

(b) Identity of registered members together with the date and amount received from them by the party;

(c) Value of any contribution including in kind contribution received together with the name of registered members making such contribution;

41

(d) Name and address of every person to whom any payment is made together with the date, amount and purpose for the expenditure; and

(e) Bank statements or other statements for the campaign account.

107. Separate accounts shall be maintained by the party and the candidate of funds received by such party and candidate.

108. The records for submission to the Division shall be in the form of itemized bills.

109. The records submitted to the Division must contain the full name and address of the person providing the goods or services and its nature.

Annual Account

110. A party must maintain a correct and up-to-date account and prepare:

(a) Income and expenditure statements for the financial year; and

(b) Balance sheet (Statement of Affairs).

111. Every party shall within three months after the end of each financial year furnish a true copy of the above financial statements to the Division.

42

112. Any party found guilty of violating section 111 of this Act shall be dealt in accordance with the Election Act and the political party shall not be eligible for funding.

Return of Election Expenses

113. Every party and candidate shall file before the Division, their returns of election expenses in the prescribed forms, exhibiting details of all contributions received by the candidate or party and all expenditure incurred or authorized by them in relation to elections within thirty days of the declaration of results.

114. Any party, candidate or person found guilty of violating section 113 of this Act shall be dealt in accordance with the Election Act and the successful candidate’s election will be invalidated.

Public Inspection

115. A copy of the account under sections 110 and 113 shall be made available by the Division for public scrutiny in the prescribed form.

43

116. The party in the case of Primary Round and candidates in the case of General Elections and National Council or Local Government Elections shall make available for public inspection details of all bank accounts and campaign finance records in the manner and place specified by the Election Commission.

117. Any request to inspect the parties’ or candidates’ records shall be sent to the treasurer of the political party and in the case of candidates to the person designated by the candidate concerned with a copy to the Election Commission at least ten days before the proposed day of inspection.

118. The treasurer or the person designated by the candidate shall provide such document not later than five working days after receipt of the request made under section 117.

119. The requesting party may, if a request made under section 118 is not complied with, notify the Election Commission.

120. The Election Commission may, on receipt of notice under section 117, enforce the public inspection of record by requisitioning the production of such records or items specified in the request in such time as may be stipulated by the Election Commission.

44

121. The Election Commission shall not permit public inspection of records if it determines that the inspection is for harassment purposes.

45

CHAPTER 12

AUDIT

Audit and Examination

122. The Division may conduct an examination and audit of party’s and candidate’s campaign finances.

123. The Division may examine and audit receipts, disbursements, debts and obligation of each party and candidate and in addition the Division may conduct any other examinations and audits as it deems necessary to carry out the provisions of this Act.

The Royal Audit Authority of Bhutan shall be the external auditor for the Fund and for the annual accounts of the Political Parties.

Fieldwork

124. The Division and the Royal Audit Authority shall provide the party or candidate at least seven days notice of the Division’s intention to commence fieldwork on audit and examination.

46

125. The political party or candidate shall, on the date scheduled for the commencement of the fieldwork, facilitate the examination or audit by making records available at the Election Commission’s office or provide the Division and the Royal Audit Authority with office space and records.

126. The treasurer and candidate concerned shall be present at the site of the fieldwork.

Dispute

127. In the course of examination and audit, if any dispute arises, the party or the candidate may seek review by the Division and the Royal Audit Authority on the issues raised.

128. The concerned party or the candidate may, to seek review under section 127, submit a written statement within ten days of the dispute arising, describing the dispute and parties’ or candidates’ views on the issue.

47

Preliminary Audit Report

129. The Division and the Royal Audit Authority shall, on completion of the fieldwork, prepare a written preliminary audit report and provide a copy to the treasurer or the candidate concerned after being approved by the Election Commission.

Content of the Preliminary Audit Report

130. The preliminary audit report shall include:

(a) An evaluation of procedures and system of accounting employed by the party or the candidate;

(b) Accuracy of statements and campaign finance reports; and

(c) Preliminary findings.

131. The party or the candidate concerned may submit in writing within ten days of the receipt of the preliminary audit report, legal and factual materials disputing or commenting on the proposed findings contained in the report.

48

Final Report

132. The Division and the Royal Audit Authority shall consider all legal and factual materials submitted by the party or the candidate.

133. The Division and the Royal Audit Authority shall release the final audit report only with the approval of the Election Commission.

49

CHAPTER 13

CODE OF CONDUCT

Prohibited Conduct

134. The election officers of the Division shall avoid any action which may create the impression of:

(a) Using public office for personal gain;

(b) Being unduly favorable or unfavorable to any person or party;

(c) Impeding the efficiency and economy of the Division;

(d) Making decision without the approval of the Election Commission wherever such approval is necessary; or

(e) Adversely affecting the confidence of the voters in the integrity of the Division.

135. No official of the Division shall solicit or accept, directly or indirectly any gift, gratuity, favour, entertainment, loan or any other thing of value from a person who has an interest that may be substantially affected by the performance or the non performance of the election officer’s duty.

50

Type of Action

136. Any action taken pursuant to the violation of 134 and 135 may include:

(a) Disciplinary action; or

(b) Prosecution in the court of law.

51

CHAPTER 14

GENERAL PROVISION

Prohibition of Loans

137. No Political Party or a candidate shall be permitted to take loans or advances from any institution, organisation or an individual for the purpose of incurring expenditure on election campaign.

138. A political party or candidate may, notwithstanding anything contained in section 137, take loans or advances from financial institutions within the country for purposes other than election campaigning.

Provided that a declaration is submitted in the prescribed form to the Election Commission along with the Annual Account in section 110 stating that such a loan or advance has not been used for an activity that has contributed to election campaigning.

139. Any loan taken by a political party or candidate shall be only from the financial institutions within the Kingdom of Bhutan.

52

Exempted Expenditures

140. The expenses that are not counted against spending limit shall include:

(a) Spending made to comply with the Election Act;

(b) Expenses related to petition litigation; and

(c) Payment of fines, forfeiture, or civil penalties or for the defense of any enforcement action of the Election Commission.

Foreign Assistance Prohibited

141. A party or a candidate shall not receive money or any assistance from foreign sources, be it governmental, non- governmental, private organizations, or individuals.

142. The Election Commission shall, before taking any action under the provisions of the Election Act in respect of any violation of section 141, carry out thorough scrutiny and give the candidate or party concerned a reasonable opportunity of being heard in respect of the action proposed to be taken against him/her or it.

53

Liability of the Party or Candidate

143. The President, Treasurer of the party and the candidate himself/herself shall be legally liable for any fines that may be imposed under this Act.

144. The Election Commission shall authorize the national observers to monitor the utilization of the Fund.

Prohibited Activity

145. Any candidate, person, or party that colludes, schemes, or collaborates to misuse, collect, or improperly accept Fund under this Act shall be guilty of petty misdemeanor.

Burden of Proof

146. The burden of proof shall lie on the party and candidate to prove that expenditures made by them were for direct campaign purposes.

Severability

147. If a provision of this Act or its application to any person or circumstances is held invalid, the invalidity shall not affect the other provisions or application of the Act.

54

Rule-Making Power

148. The Election Commission shall enforce or require any other act to be done for carrying out the purposes of this Act, without prejudice to the provisions of the Election Act.

149. The Election Commission shall make rules for carrying out the purposes of this Act, and such rules be issued by notification.

150. This Act is in addition to any requirements imposed by the Election Act and shall not be contrary to any requirements of the Election Act.

Inherent Powers

151. The Supreme Court shall have the power to award reasonable penalty where a particular offence is not covered or is only partially covered by this Act or any by- law made under this Act, and is not otherwise excluded from adjudication.

55

Amendment

152. The amendment of this Act by way of addition, variation or repeal shall be effected only by a simple majority of the respective Houses or a vote of no less than two-third of the total members of Parliament present and voting on a motion submitted by one-third of the members of either House, provided that the amendment does not undermine the functions and effectiveness of the Election Commission.

153. Parliament shall have the moral responsibility to ensure that any amendment made does not promote corruption or undue role of money power in influencing the election results.

Authoritative Text

154. The Dzongkha text shall be the authoritative text, if there exists any difference in meaning between the Dzongkha and the English text.

***

56

ནོ་ཚགི།

ལ་པོར་དགོས་གཞི་འབངས་འཁོར་བཟང་པོ་དང་།། འབངས་ཀྱི་རེ་འདོད་མཐའ་དག་བདེ་ དི་ཡིན།། ན་གྱི་ ་བ་ ང་ཁྐྲམིས་ཁོ་ན་ ེ།། ོགས་ ང་མེད་པའི་ ིད་འཆར་འ ང་བར་ ོན།།

ཁྱད་པར་དམངས་གཙོའ་ིརིང་ གས་འདི་ཉིད་ །། མི་དམངས་མ་ད ལ་ཐབས་ ལ་བཟང་པོ་ཡིས།། ིད་དོན་ཚགོས་པའི་རེ་འདོད་མ་ ས་ཉིད།། གྲུབ་པས་ཆསོ་ ལ་ གས་དགངོས་འགྲུབ་པར་ཤགོ།

ོངས་འདིའི་ ་གཏེར་ ངས་གསལ་ལས་བ མས་པའི།། ཡིད་བཞིན་ནོར་འ འི་ ིད་དོན་ཚོགས་པ་ཡིས།། མི་དམངས་མ་ད ལ་མཆོད་པའི་ ནེ་བཞེས་ནས།། མངའ་འབངས་ཡོངས་ཀིྱ་བདེ་ ིད་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག།